آیه امانات
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیه دال بر
وجوب برگرداندن
امانت ها به صاحبان را آیه امانات گویند.
آیه ۵۸
سوره نساء را "آیه امانات " مى گویند: "ان الله یأمرکم ان تؤدوا الامانات الى اهلها و اذا حکمتم بین الناس أن تحکموا بالعدل ان الله نعما یعظکم به ان الله کان سمیعاً بصیراً
؛
خداوند به شما فرمان مى دهد که
امانت ها را به صاحبان شان بازگردانید، و چون بین مردم داورى مى کنید، دادگرانه داورى کنید.
خداوند به امرى نیک پندتان مى دهد، که
خداوند شنواى بینا است ".
طبق
روایتی از
امام باقر (ع) و
امام صادق (ع)
اوامر و
نواهی خداوند،
امانت هاى او است.
گفته شده این آیه خطاب به حکم رانان است تا
امانات مردم را به آن ها برگردانده و به
عدالت حکم رانى کنند.
"
محمد بن ابراهیم نعمانی" از "
زراره" روایت کرده که
تفسیر این
آیه را از
امام باقر (ع) پرسیدم، حضرت فرمودند:
خداوند امر نمود که
امانت ها را به
امام بعد برساند و او نباید مخفى نماید؛ اى زراره! آیا شنیده اى آیه "و اذا حکمتم بین الناس ..." را ! آنان
حکام هستند و آیه، خطاب به حکام است .
"
امانت " معناى وسیعى دارد و سرمایه
مادی و
معنوی را شامل مى شود و هر
مسلمانی طبق صریح این آیه، وظیفه دارد در هیچ
امانتى نسبت به هیچ کس
خیانت نکند، خواه صاحب
حق، مسلمان باشد یا غیر مسلمان.
و این در واقع یکى از مواد "اعلامیه
حقوق بشر در
اسلام" است که تمام
انسان ها در برابر آن یکسان اند.
طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیرالقرآن، ج۳، ص۹۸.
زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۱، ص۵۲۳.
خرمشاهی، بهاء الدین، دانش نامه قرآن وقرآن پژوهى، ج۱، ص۷۷.
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج۳، ص۴۳۰.
فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیرالکبیر، ج۱۰، ص۱۳۷-۱۳۹.
سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فى علوم القرآن، ج۱، ص۱۱۴.
حجتی، محمد باقر، اسباب النزول، ص۱۶۳.
منصور، عبدالحمیدیوسف، نیل الخیرات فى القراءات العشرة، ج۴، ص۳۷۸.
مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.