آیه امن یجیب اصلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیه ۶۲ نمل
را آیه «امّن یجیب» می‌گویند و آیه با همین عبارت آغاز می‌شود و به دلیل توجّه ویژه مسلمانان هنگام گرفتاری‌ها و مشکلات به آن، معروف شده است. خداوند متعالی در این آیه توجّه می‌دهد که هرگاه بندگان مضطرّش او را بخوانند، غم و اندوه و هر نوع مشکلی را از آنان برطرف می‌سازد:«أَمّن یُجیبُ المُضطَرَّ إِذا دَعاهُ و یَکشِفُ السّوءَ و یَجعَلُکُم خُلفاءَ الأَرضِ أَءِلهٌ مَع‌اللّهِ قَلیلا مَا‌تَذکّرون».
از وجود روایتی درباره تأثیر قرائت این آیه در رفع بلاها و رسیدن به حوائج آگاهی نداریم؛ امّا می‌دانیم که از همان قرن‌های نخستین اسلامی، مسلمانان با توجّه به این آیه در ناراحتی‌ها، بیماری‌ها و درماندگی‌ها، به خداوند روی آورده، برای رفع نیازهایشان او را می‌خوانده و یا یک‌دیگر را به دعا کردن به درگاه الهی دعوت می‌کرده‌اند؛
از این‌رو، آن چه در عرف رایج است که قرائت این آیه را به منزله ختم قرار می‌دهند (مانند ختم برخی دعاها)، از باب فال نیک گرفتن است که احتمالا با توجّه به جمله معروفِ خذ القرآن ما‌شئت لما شئت = به هر آیه‌ای از قرآن که می‌خواهی برای رسیدن به خواسته‌ات تمسّک‌کن، بوده است؛ بنابراین، قرائت آیه از باب درخواست و دعا نیست؛ بلکه تعریض به خداوند است که بنده، حال مضطرّ خود را به او عرضه می‌کند و وعده پروردگار به گشایش مشکل و استجابت دعا را به‌یاد می‌آورد.
در دو روایت از امام باقر و صادق(علیهما السلام)مضطر در این آیه، بر امام زمان(عج) هنگام ظهور تطبیق‌داده شده که نزد مقام (ابراهیم)دو رکعت نماز می‌گزارد و به درگاه الهی دعا می‌کند؛ آن گاه خداوند دعایش را اجابت، مشکلات حضرت را برطرف، و‌او را در زمین خلیفه می‌کند؛ سپس جبرئیل و ۳۱۳ نفر با وی بیعت می‌کنند.
(۱) تفسیر الصافی؛
(۲) تفسیر القرآن العظیم، ابن کثیر؛
(۳) تفسیر القمی؛
(۴) تفسیر نور الثقلین؛
(۵) تقریب القرآن الی الأذهان.
