آیه انفال•
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیه انفال، آیه نخست
سوره انفال ، در باره اموال فاقد مالک خصوصی را می‌گویند.
به آیه نخست
سوره انفال "آیه انفال" می‌گویند: (یسالونک عن الانفال قل الانفال لله والرسول...) ؛ "(ای پیامبر) از تو در باره
غنایم جنگی می‌پرسند بگو غنایم جنگی اختصاص به
خدا و فرستاده(او) دارد".
"انفال" در اصل از
ماده "نفل" به معنای زیادی است و به اموال فاقد مالک مشخص، به این جهت "انفال" گفته شده که اضافه بر اموال دارای صاحبان مشخص است که به دست جنگجویان می‌افتد. یا به این جهت که جنگجویان برای پیروزی بر دشمن می‌جنگند، نه برای غنیمت. بنابراین،
غنیمت یک امر اضافی است.
گرچه آیه انفال پس از
جنگ بدر درباره غنائم جنگی وارد شده است، ولی
مفهوم آن یک حکم کلی و عمومی است و تمام اموال اضافی (آن چه مالک خصوصی ندارد) را شامل می‌شود و به
اصطلاح علم اصول ، مورد، مخصص آیه نیست.
در حدیثی معتبر از
امام باقر علیه‌السّلام و
امام صادق علیه‌السّلام انفال این گونه تعریف شده است:
۱. اموالی که از
دارالحرب بدون
جنگ گرفته می‌شود؛
۲. سرزمینی که اهلش آن را ترک و از آن
هجرت کردند (و آن "
فییء " نامیده می‌شود)؛
۳.
میراث کسی که وارثی نداشته باشد؛
۴. سرزمین و اموالی که پادشاهان به این و آن می‌بخشیدند (در صورتی که صاحب آن شناخته نشود)؛
۵. بیشه زارها، جنگل‌ها، دره‌ها و
سرزمین‌های موات که همه این‌ها از آن
خدا و
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و جانشین او است که در راه مصالح عمومی مصرف خواهد کرد.
برخی گفته‌اند این آیه با
آیه غنیمت و
خمس نسخ شد؛ اما این قول
باطل است؛ زیرا انفال غیر از غنیمت است.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«آیه انفال».
