اباء (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اباء از اصطلاحات قرآنی به معنای
امتناع و خودداری است. امتناع و خودداری گاهی از
خودپسندی و
تکبر میشود و گاهی علت آن عدم
قدرت است.
راغب آنرا امتناع شدید گفته
و در
قاموس بمعنی کراهت مطلق است
میشود گفت که سخن راغب قریب به تحقیق است زیرا لازم است با امتناع فرق مختصری داشته باشد.
ناگفته نماند علت اِبَاءِ و امتناع گاهی خودپسندی و تکبر است نظیر «اِلَّا اِبْلِیسَ اَبی وَ اسْتَکْبَرَ»
علت امتناع ابلیس لعین همان خودپسندی و
استکبار بود.
گاهی سبب آن عدم قدرت است چنانکه از کریمه «عَرَضْنَا الْاَمانَةَ عَلَی السَّماواتِ وَ الْاَرْضِ وَ الْجِبالِ فَاَبَیْنَ اَنْ یَحْمِلْنَها وَ اَشْفَقْنَ مِنْها»
استفاده میشود و ممکن است علت آن بی اعتنائی باشد که نوعی از خود پسندی است چنانکه در آیه «فَاَبی اَکْثَرُ النَّاسِ اِلَّا کُفُوراً»
به نظر میرسد از صدر
آیه که در باره
معاد است روشن میشود که
انکار و امتناع مردم در اثر بی اعتنائی است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «اباء»، ج۱، ص۲۰-۲۱.