ابراء و هبه دین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
هبۀ دین اگر چه به لفظ هبه است، اما
ایقاع و در حکم
ابراء محسوب می‌شود و مقررات هبه در آن جاری نیست.
امام خمینی با آنکه
هبه دین را دارای آثار ابراء می‌دانند، آن را بر خلاف ابراء،
عقد محسوب می‌کنند و معتقدند چون هبۀ دین
تملیک است، احتیاج به قبول مدیون دارد.
قانون مدنی
ایران نیز هبۀ دین را
عقد می‌داند و
حق رجوع دائن را فقط در هبه دین سلب کرده است و در مادۀ ۸۰۶ می‌گوید: «هرگاه دائن طلب خود را به مدیون ببخشد، حق رجوع ندارد».
ممکن است ابراء در ضمن عقد
صلح و یا به صورت عقد صلح واقع شود؛ مثل اینکه کسی ذمۀ مدیون را در قبال
مصالحه دعاوی احتمالی او در مورد خانه‌ای معین ابراء کند.
همان طور که ممکن است کسی ذمۀ دیگری را از طریق
شرط ضمن عقد بری کند؛ مانند آنکه کسی خانۀ خود را در قبال
ثمن معینی، به غیر بفروشد؛ مشروط بر اینکه خریدار ذمۀ او و یا شخص ثالث را از دین یا تعهد خاصی مبرا کند که در این صورت در حالت صحت عقد، ابراء صحیح و در صورت فساد آن، ابراء
باطل خواهد بود.
قواعد فقه، محقق داماد، سید مصطفی، ج۲، ص۲۶۹، برگرفته از مقاله «ابراء و هبه دین».
