• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابراهیم بن اسماعیل طرابلسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابراهیم بن اسماعیل طرابلسی (م حدود ۴۷۰ق) ادیب، لغت شناس، آشنا به علوم قرآن، فقه، کلام، هیات و نجوم در قرن پنجم هجری قمری در شهر طرابلس بود.


ابواسحاق ابراهیم بن اسماعیل بن احمد لواتی در طرابلس غرب به دنیا آمد و چون نیاکان وی از قبایل بربری لواته بودند که در اجدابیه، شهری بین برقه و طرابلس غرب سکونت داشتند، به همین سبب به ابن اجدابی شهرت یافت. او در زادگاه خویش علوم متداول عصر خویش را فرا گرفت و ظاهراً هیچ گاه از این شهر خارج نشد.
او از دانشمندانی که از نقاط گوناگون وارد شهر طرابلس می‌شدند بهره می‌برد و با ابن‌ هانش (قاضی طرابلس از ۴۴۴ تا ۴۷۷ق) معاصر بود.
ابن اجدابی ادیب، لغت شناس، آشنا به علوم قرآن، فقه، کلام، هیات و نجوم بود. ابواسحاق به دلیل خط زیبایی که داشت به نسخه برداری کتب می‌پرداخت،
[۱] مرکزدایرة المعارف بزرگ اسلامی، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۱، ص۲.    
و کرسی تدریس شهر خود را برعهده داشت.
[۲] ابن الاجدابی، ابراهیم بن اسماعیل، الازمنة و الانواء، ص۲۱.    


آثار ذیل از ابن اجدابی است:
  • اختصار کتاب نسب قریش ابوعبداللّه ابن زبیر،
  • الانواء،
  • العروض،
  • المختصر فی علم الانساب،
  • کفایة المتحفظ،
  • الرد علی تثقیف اللسان فی اللغه،
  • شرح ما آخره یاء،
    [۳] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۱۰.    
  • کتاب البدیع
    [۴] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۱، ص۱۷۰.
  • رساله‌ای در حول.


مرگ ابن اجدابی را در سال ۴۷۰ق دانسته‌اند.
[۵] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۳۲.    
(دیگر منابع:
[۶] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۴۰۸.    
[۷] قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۹۳.    
[۸] لطفی ریاض‌زداه، عبداللطیف بن محمد، اسماء الکتب، ص۲۴۶.    
[۹] سرکیس، یوسف الیان، معجم المطبوعات، ج۱، ص۳۸.    
[۱۰] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۱۳۰.    
[۱۱] جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۲۶۰.
[۱۲] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۱، ص۱۰۰.    
[۱۳] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی ج۲ جزء۱ ص۱۷۰.
[۱۴] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۷۶.    
[۱۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۳۹۹.    
[۱۶] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۲۵۹.
)

۱. ↑ مرکزدایرة المعارف بزرگ اسلامی، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۱، ص۲.    
۲. ↑ ابن الاجدابی، ابراهیم بن اسماعیل، الازمنة و الانواء، ص۲۱.    
۳. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۱۰.    
۴. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۱، ص۱۷۰.
۵. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۳۲.    
۶. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۴۰۸.    
۷. ↑ قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۱۹۳.    
۸. ↑ لطفی ریاض‌زداه، عبداللطیف بن محمد، اسماء الکتب، ص۲۴۶.    
۹. ↑ سرکیس، یوسف الیان، معجم المطبوعات، ج۱، ص۳۸.    
۱۰. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۱، ص۱۳۰.    
۱۱. ↑ جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۲۶۰.
۱۲. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۱، ص۱۰۰.    
۱۳. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی ج۲ جزء۱ ص۱۷۰.
۱۴. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۷۶.    
۱۵. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۳۹۹.    
۱۶. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۲۵۹.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «ابراهیم طرابلسی»، ج۳، ص۳۸.


رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 5 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | فقیهان قرن 5 (قمری) | لغت شناسان قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری) | متکلمین قرن 5 (قمری) | منجمین قرن 5 (قمری)
جعبه ابزار