• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابراهیم بن محمد خراسانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابراهیم بن محمد خراسانی (م. حدود ۲۷۰ ـ ۳۵۳ق) از محدثان و حافظان معروف حدیث در قرن چهارم هجری قمری بود.



ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن حمزه بن عماره خراسانی اصفهانی اهل اصفهان بود و بین سال‌های ۲۷۰ و ۲۸۰ هجری به دنیا آمد. از محدثان و حافظان معروف حدیث در این شهر به شمار می‌رفت. پدرش نیز از مشایخ بزرگ اصفهان و جدش حفص، برادر ابومسلم خراسانی بود.


ابواسحاق برای آموختن علم و دانش از محضر استادان به شهرهایی چون بصره، کوفه و بغداد مسافرت‌هایی داشت و از بزرگانی چون محمد بن عبداللّه حضرمی مطین، محمد بن عثمان بن ابی شیبه، محمد بن نصر صائع، احمد بن یحیی حلوانی، ابوشعیب حرانی، یوسف بن یعقوب قاضی، احمد بن محمد لنبانی و محمد بن حسن ثقفی اصفهانی کسب علم و دانش کرد.


کسانی چون ابوعبداللّه بن منده، ابوسعید نقاش، ابوبکر بن مردویه، ابوبکر بن ابی علی ذکوانی، علی بن یحیی بن عبدکویه و ابونعیم حافظ در زمره شاگردان و راویان ابواسحاق قلمداد می‌شوند.


ابواسحاق از حافظه‌ای قوی در حفظ احادیث برخوردار بود؛ چنان که در حفظ مسندهای گوناگون، ترجمه‌ها و شرح حال افراد به ویژه حفظ مسند ابوبکر جعابی و ابوعلی نیشابوری و دیگران توانایی بی مانندی داشت و معمولاً در مجالس بحث بزرگان و حافظان، بر آنان برتری می‌یافت.
شاگردش ابن منده در مورد وی گفته که من در حفظ، کسی را مانند ابواسحاق ندیدم.


ابواسحاق در رمضان سال ۳۵۳هجری در هشتاد سالگی درگذشت. گرچه سال ۳۵۹هجری را نیز تاریخ وفات وی ذکر کرده‌اند.


کتاب المسند و الشیوخ آثار ابواسحاق است. (دیگر منابع: )


۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۱۳.    
۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۶۱.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، تذکره الحفاظ، ج۳، ص۸۳.    
۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۸۴.    
۵. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصفهان، ج۱، ص۱۹۹.    
۶. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۵، ص۲۳.    
۷. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۲.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۸۴.    
۹. ذهبی، محمد بن احمد، تذکره الحفاظ، ج۳، ص۸۴.    
۱۰. ابوالشیخ انصاری، عبدالله بن محمد، طبقات المحدثین باصبهان، ج۴، ص۲۳۰.    
۱۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۸۴.    
۱۲. ابوالشیخ انصاری، عبدالله بن محمد، طبقات المحدثین باصبهان، ج۴، ص۲۳۰.    
۱۳. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۲، ص۲۶۴.    
۱۴. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۳، ص۳۹۴.    
۱۵. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۳، ص۵۲۹.    
۱۶. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۴، ص۲۵.    
۱۷. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۱، ص۴۵۶.    
۱۸. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۹.    
۱۹. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۱۱۴.    
۲۰. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۱۱۷.    
۲۱. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۱۱۹.    
۲۲. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۱۳۵.    
۲۳. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۱۴۴.    
۲۴. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۱۴۷.    
۲۵. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۲، ص۲۳۵.    
۲۶. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۲، ص۲۵۵.    
۲۷. ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۱۹۳.    
۲۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱، ص۹۲.    
۲۹. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیه العارفین، ج۱، ص۶.    
۳۰. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار ج۵۵، ص۲۲۶.    
۳۱. شیخ صدوق، الهدایة، ص۴۸.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «ابراهیم خراسانی»، ج۲، ص۴۳.






جعبه ابزار