• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن ابی عواذل

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





ابن ابی عواذل (پیش از ۳۷۷ هـ.ق) شخصیتی ناشناخته و نویسنده‌ای از دوره‌های پیشین اسلامی است.
که تنها از طریق فهرست الندیم شناخته می‌شود.
او در حوزه تاریخ پادشاهان، کاتبان و دیوان‌داران فعال بوده است.
کتاب‌هایی با عناوین البراءة و اللسن و آثاری درباره آداب از او به یاد مانده است.
همچنین برخی منابع از ابوالعواذل دیگری سخن گفته‌اند که نسخه‌ای از «الحماسه» ابوتمام را به اصفهان منتقل کرده است، اما رابطه‌ای بین این دو ثابت نشده است.



ابن ابی عواذل (پیش از ۳۷۷ هـ.ق ) در منابع چنین لقب و عنوانی جز برای وی برای فرد دیگری نیامده است.
جز آن‌چه الندیم گفته است چیز دیگری نمی‌دانیم.

الندیم یک بار او را در فن دوم از مقاله سوم فهرست خود که شامل تاریخ پادشاهان، کاتبان، خطیبان، نامه‌نگاران، عاملان خراج و صاحبان دیوان‌هاست، آورده است.
گفتنی است ابوالعواذل فردی در دینور بوده که نسخه‌ای از الحماسه ابوتمام طائی (م ۲۳۱ هـ.ق) که نزد ابوالوفاء ابن سلمه (محمد بن عبدالعزیز) در همدان بوده است.
زمانی که ابوالعواذل به همدان رفته بود، به دست او افتاد و او آن نسخه را که به دست خود ابوتمام و در منزل ابوالوفاء تهیه شده بود، پس از سال ۲۷۰ (هجری قمری) به اصفهان برد و در اختیار ادیبان آن دیار قرار داد که مورد استقبال و تقلید قرار گرفت.

اما دلیلی به دست نیامد که این فرد را پسر ابوالعواذل بدانیم.


ابن ابی کتاب‌هایی با عناوین البراءة و اللسن و آثاری درباره آداب از او به یاد مانده است.
الندیم نام کتاب عواذل را البراعة و اللسن ذکر کرده و در جای دیگر در
شمار کسانی قرار داده است که کتابی در آداب نوشته‌اند، ولی از شرح حال‌شان خبری ندارد.
[۲] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۵۲.
[۳] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۷.


عواذل پیش از ۳۷۷ (هجری قمری) حیات داشته است.



۱. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص ۶۹۱.    
۲. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۵۲.
۳. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۷.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن ابی عواذل»، ج۴، ص۴۶۶.






جعبه ابزار