ابن‌ابی‌ثابت ابومحمد ثابت بن علی کوفی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابن‌ابی‌ثابت ابومحمد ثابت بن علی کوفی (م حدود ۲۵۰ هـ)، از لغت‌شناسان و نحویان در
قرن سوم هجری قمری بوده است. وی در علوم قرآن و فقه بر مذهب اهل حدیث هم استاد بوده است.
ابومحمد ثابت بن علی بن عبدالله کوفی، معروف به ابن‌ابی‌ثابت، رجال‌نویسان در نام پدر وی تردید کرده و آن‌را به شکل‌های مختلف آورده‌اند.
برخی همچون
صفدی،
سیوطی و
خوانساری اتحاد وی با ثابت بن عبدالعزیز را محتمل دانسته‌اند.
او از بهترین شاگردان و وراق
ابوعبید قاسم بن سلام بود
و در شمار بزرگان
کوفه قرار داشت. فردی لغت‌دان بود و فصیحان عرب را دیده و از آنان لغت اخذ کرده بود.
همچنین در
علم نحو و فقه بر مذهب اهل حدیث نیز دستی داشت. او از خطی زیبا برخوردار بود.
وفات ثابت بن علی را در حدود ۲۵۰ هـ ذکر کرده‌اند.
ابن‌ابی‌ثابت کتاب‌های متعددی دارد که نشان می‌دهد در
علوم قرآن هم استاد بوده است. این آثار عبارت‌اند از:
خلق الانسان، الفرق بین تسمیة جوارح الانسان و تسمیة جوارح غیره من الحیوان (نسخه‌ای از آن در رباط موجود است)، الزجر و الدعاء، خلق الفرس (العروض)، الوحوش، مختصر العربیه
لحن (العامة) فعل و افعل القرائات الناسخ و المنسوخ تفسیر غریب القرآن الشعر
و القوافی.
برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۱۵، برگرفته از مقاله «ثابت بن علی بن عبدالله کوفی».
