ابوالعاص اصلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوالعاص بنمُنَبِّه:ابوالعاص (عاص) بن منبهبن الحجاج بنعامر
او پیش از هجرت پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلم)، اسلام را پذیرفت؛ امّا به جهت دنیاگرایی، از مهاجرت با ایشان خودداری کرد
. برخی گفتهاند:ابوالعاص هنگام هجرت مسلمانان، بهوسیله بستگان و قبیلهاش محبوس، و از مهاجرت منع شد.
قبل از آغاز جنگ بدر و در پی اخطار سران قریش که هرکس در جنگ با مسلمانان شرکت نکند، خانهاش ویران و اموالش مصادره میشود،
با کراهت
و از روی تقیّه
با آنان همراه شد. گفتهاند:چون سپاه اسلام را ضعیف دید، در حقانیت اسلام تردید کرد؛
بدین ترتیب از اسلام برگشت و در حال ارتداد•، در جنگ بدر• با شمشیری به نام ذوالفقار، رو در روی علی (علیهالسلام) ایستاد و بهدست ایشان کشته شد.
سپس پیامبراکرم، آن شمشیر را به امام علی بخشید.
بر پایه نقل طبری، ابوالعاص ازجمله منافقان بیماردلی بود که میگفت:«غَرَّ هؤلاءِ دینُهُم؛ ایشان، (=مؤمنان) را دینشان فریفته است».
خداوند در نکوهش وی و گروه همکیش او میفرماید:«اِنَّ الَّذینَ تَوَفّهُمُ المَلئِکَةُ ظالِمی اَنفُسِهِم قالوا فیمَ کُنتُم قالوا کُنّا مُستَضعَفینَ فِی الاَرضِ قالوا اَلَم تَکُن اَرضُ اللّهِ وسِعَةً فَتُهاجِروا فیها فَاُولئِکَ مَأوهُم جَهَنَّمُ وساءَت مَصیرا= کسانیکه بر خویشتن ستمکار بودهاند، (وقتی) فرشتگان• جانشان را میگیرند، میگویند:«در چه (حال) بودید؟» پاسخ میدهند:«ما در زمین از مستضعفان بودیم.» میگویند:«مگرزمین خدا وسیع نبود تا در آن مهاجرت کنید؟» پس آنان جایگاهشان (دوزخ) است، و دوزخ بد سرانجامی است».
از زمان و مکان ولادت و زندگی اجتماعی و احوال شخصی ابنمنبه جز موارد مذکور، مطلبی در تاریخ نقل نشده است. وی با دیگر مشرکان کشته شده در جنگ بدر، در چاه بدر مدفون شد.
منابع:
البدایة والنهایه؛ تفسیر مبهمات القرآن؛ جامعالبیان عنتأویل آی القرآن؛ الدرالمنثور فی التفسیر بالمأثور؛ السیرة النبویه، ابنهشام؛ مجمعالبیان فی تفسیر القرآن؛ المنمق فی اخبار قریش