ابوجعفر احمد بن حارث خراز بغدادی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوجعفر احمد بن حارث بن مبارک خراز بغدادی (م حدود ۲۵۸ هـ)، جزو موالیان
منصور عباسی و از مورخان، ادیبان و شاعران
قرن سوم هجری قمری به شمار می‌رود. او را کثیر الروایه، موثق و صاحب فهم و معرفت توصیف کرده‌اند.
ابوجعفر احمد بن حارث بن مبارک خراز بغدادی، به اعتبار جدش، جزو موالیان منصور عباسی (خلافت ۱۳۶-۱۵۸هـ) و از اهالی
بغداد بود که در شعر، ادب و علم حدیث مهارت داشت.
ابوجعفر با
ابوالحسن مدائنی دوستی و مصاحبت بسیار داشت و از او استفاده و بهره علمی برده و روایات بسیاری نقل کرده است. او را کثیر الروایه، موثق و صاحب فهم و معرفت توصیف کرده‌اند.
کسانی چون
ابوسعید سکری،
ابوبکر بن ابی‌الدنیا و
ابواحمد جریری از او روایت نقل کرده‌اند.
ابن‌ندیم می‌گوید: ابوجعفر از لحاظ جسمی سری بزرگ، محاسنی بلند، رویی نیکو، دهانی فراخ و لکنت زبان داشت.
احمد خرّاز در سال ۲۵۸ و به نقلی ۲۵۶ هـ از دنیا رفت و در قبرستان دروازه کوفه بغداد به خاک سپرده شد.
آثارش عبارت‌اند از:
کتاب المسالک و الممالک.
کتاب اسماء الخلفا و کناهم.
کتاب الصحابه مغازی البحر فی دولة بنی‌هاشم و ذکر ابی حفص صاحب اقریطش (نام جزیره‌ای در
دریای مغرب که مقابل شهر افریقایی «لوبیا» واقع شده بود و در ایام
مامون عباسی به طور کامل فتح شد
)
کتاب القبائل.
کتاب الاشراف.
کتاب ما نهی النبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) عنه.
کتاب ابناء السراری.
کتاب نوادر الشعر.
کتاب مختصر.
کتاب البطون.
کتاب مغازی النبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و سرایاه و ذکر ازواجه.
جمهرة ولد الحارث بن کعب و اخبارهم فی الجاهلیة.
کتاب اخبار ابی العباس (بنی العباس).
کتاب الاخبار و النوادر.
کتاب شحنة البرید.
کتاب النسیب (النسب).
کتاب الحلائب و الرهان.
برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۱۳۰، برگرفته از مقاله «احمد خرّاز».
