• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوجعفر محمد بن حسن همدانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





ابوجعفر محمد بن حسن همدانی (بعد از ۴۴۰ ـ ۵۳۱ هـ.ق) محدث و واعظ نامدار و از بزرگان صوفیه بود.
او برای فراگیری دانش به شهرهای مختلف سفر کرد و نزد استادان برجسته‌ای تلمذ نمود و شاگردانی نیز از او روایت کرده‌اند.
مهم‌ترین اثرش البدایة و النهایة در موعظه است.
وی در نیمه ذی‌القعده ۵۳۱ (هجری قمری) درگذشت.



ابوجعفر محمد بن حسن بن محمد همدانی محدث، واعظ مشهور و از بزرگان صوفیه که پس از ۴۴۰ (هجری قمری) در همدان متولد شد.
به گفته سمعانی وی به منظور کسب علم و دانش به بسیاری از بلاد دوردست سفر کرد و کتاب‌هایی را به خط خود نسخه‌برداری نمود و استادان بسیاری را تجربه کرد.



از استادان او ابوالحسین بن نقّور، ابوالقاسم بن بسری و ابونصر زینبی است.
در گرگان، مرو و هرات نیز از اسماعیل بن مسعد، ابوالخیر محمد بن موسی صفار و ابواسماعیل انصاری و در مکه از ابوعلی شافعی و سعد بن علی زنجانی بهره برد.
فضل بن محّب، ابوصالح مؤذن و ابونعیم اسفراینی نیز از استادان او در نیشابور به شمار می‌روند.



محمد بن طاهر مقدسی، عبدالرحمان بن عبدالوهاب بن معزّم همدانی، محمد بن محمد بن علاء، ثابت سهلک و ابوالعلاء عطار همدانی هم از شاگردان او به شمار می‌روند.
هم‌چنین ابن عساکر از او روایت کرده است.



اثر او البدایة و النهایه در موعظه است.



وی درنهایت در نیمه ذوی القعده سال ۵۳۱ (هجری قمری) چشم از جهان فرو بست.



۱. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۲۶۰.    
۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۶۹.    
۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۱.    
۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۶. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۹۸.    
۷. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۲۶۰.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۴۴۰.    
۹. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۱۶۰.    
۱۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۱۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۲.    
۱۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۶۹.    
۱۳. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۴۴۰.    
۱۴. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۱۶۰.    
۱۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۱.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۱۷. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۱۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۱۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۱.    
۲۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۲۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۱.    
۲۲. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۲۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۱.    
۲۴. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۴۴۰.    
۲۵. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۱۶۰.    
۲۶. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۴۴۰.    
۲۷. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۱۶۰.    
۲۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۲۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۱.    
۳۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۲.    
۳۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۲.    
۳۲. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۳۳. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۱.    
۳۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۲.    
۳۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۲.    
۳۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۲.    
۳۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۶۹.    
۳۸. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۲۸.    
۳۹. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۴۴۰.    
۴۰. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۲۰، ص۱۰۲.    
۴۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۶، ص۲۵۲.    
۴۲. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۲۶۰.    
۴۳. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۹۸.    
۴۴. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۴۴۰.    
۴۵. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۶، ص۱۶۰.    
۴۶. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۲۲۸.    
۴۷. ذهبی، محمد بن احمد، المعین فی طبقات المحدثین، ج۱، ص۱۵۶.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «ابوجعفر محمد بن حسن همدانی»، ج۴، ص۴۰۴.






جعبه ابزار