• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوجناده حصین بن مخارق سلولی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوجناده حصین (حضین یا حسین) بن مخارق سلولی کوفی (م حدود ۲۰۰ هـ)، نواده حبشی بن جناده، صحابی پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و از اصحاب امام صادق و امام کاظم (علیهما‌السّلام) و از محدثان شیعه در قرن دوم هجری قمری بود. وی به علم تفسیر و قرائت آگاهی داشته و از مؤلفان زمان خود بوده است.



ابوجناده حصین بن مخارق بن عبدالرحمان بن ورقاء بن حبشی بن جناده سلولی کوفی، نام وی در بعضی منابع حسین آمده است. سلولی منسوب به سلول، دختر ذهل بود و بدین‌جهت به فرزندان او و جندل، سلولی گویند.
ابوجناده از نوادگان حبشی بن جناده، صحابی پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و خود اهل کوفه بود و از اصحاب امام صادق و امام کاظم (علیهما‌السّلام) به شمار می‌آمد. از امام صادق
[۸] سیدجعفر بحرالعلوم، احسن التراجم، ج۱، ص۱۸۸.
و امام کاظم (علیهما‌السّلام) و اعمش
[۱۰] ابن‌حبان، محمد بن حبان، المجروحین، ج۳، ص۵۵.
روایت کرده و احمد برقی راوی اوست.
ابن‌ندیم او را شیعه، و شیخ طوسی واقفی می‌داند.
ایشان علاوه بر نقل حدیث، در علم تفسیر و قرائت نیز دستی داشت و از مؤلفان زمان خود به شمار می‌رفت.


علامه به نقل از ابن‌غضائری، وی را محدثی ضعیف دانسته و به نقل از ابن‌عقده می‌نویسد که ابوجناده جعل حدیث می‌کرد و گرچه از زیدیه بود، ولی احادیث او در بین احادیث ما وارد شده است.
رجال‌شناسان اهل‌سنت نیز او را واضع حدیث و غیرمعتبر دانسته‌اند، ولی طبرانی از وی به روایتگری ثقه و مورد اعتماد یاد کرده است.


دو اثر کتاب جامع العلم و التفسیر والقرائات که کتابی بزرگ بوده و آن‌را حسین بن سعید بن عثمان قرشی روایت کرده، تالیف ابوجناده ست.


ابوجناده در حدود ۲۰۰ هـ درگذشته است.


۱. طوسی، محمد بن حسن، الفهرست (طوسی)، ص۵۷.    
۲. خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۷، ص۱۳۴.    
۳. امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، ج۶، ص۱۹۹.    
۴. امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، ج۶، ص۱۹۹.    
۵. نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۱۴۵.    
۶. عادل نویهض، معجم المفسرین، ج۱، ص۱۶۳.    
۷. طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۳۴۸.    
۸. سیدجعفر بحرالعلوم، احسن التراجم، ج۱، ص۱۸۸.
۹. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۸، ص۱۸۴.    
۱۰. ابن‌حبان، محمد بن حبان، المجروحین، ج۳، ص۵۵.
۱۱. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۸، ص۱۸۴.    
۱۲. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۳۹.    
۱۳. طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۳۴۸.    
۱۴. عادل نویهض، معجم المفسرین، ج۱، ص۱۶۳.    
۱۵. حلی، حسن بن یوسف، خلاصة الاقوال، ص۳۴۲.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۵۵۴.    
۱۷. عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۳۱۹.    
۱۸. داوودی شمس‌الدین، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۶۵.    
۱۹. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۳۹.    
۲۰. نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۱۴۵.    
۲۱. آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۴، ص۲۵۲.    
۲۲. نیسابوری کنتوری، سید اعجاز حسین، کشف الحجب و الاستار، ص۱۳۲.    
۲۳. عادل نویهض، معجم المفسرین، ج۱، ص۱۶۳.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۸۵، برگرفته از مقاله «ابوجناده حصین بن مخارق سلولی».



جعبه ابزار