• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوجهینه (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوجهينه، از كم‌فروشان مدینه است. او دو پیمانه داشت؛ با یكی می خرید و با یكی می‌فروخت. هنگام خرید كالا از پیمانه بزرگ و هنگام فروش از پيمانه كوچك استفاده مى‌كرد.



جُهَینه، از قدیمی‌ترین‌ قبایل‌ عرب‌، از شاخه‌های‌ قبیله‌ قضاعه‌ بود. سرزمین‌ امروزی‌ آنها در عربستان‌ در نزدیكی‌ رابغ‌، بین‌ مکه‌ و مدینه‌ است‌. نسب‌ این‌ قبیله‌ به‌ جهینه‌بن‌ زیدبن‌ لیث‌ و با چند واسطه‌ به‌ قضاعه‌ می‌رسد.
[۲] ابن حزم، علی بن احمد، جمهرة أنساب العرب، ص۴۴۴.
[۳] محمدامین‌ سویدی‌، سبائک‌ الذَّهب‌ فی‌ معرفه‌ قبائل‌ العرب، ص‌ ۱۶ـ ۲۵
[۴] مصطفی‌ حمیدی‌، قلائد الذَّهب‌ فی‌ معرفه‌ انساب‌ قبائل‌العرب‌، ص‌ ۲۳
قبیله‌ جهینه‌ شامل‌ دو شاخه‌ اصلی‌ به‌ نام‌های‌ مالك‌ و موسی‌ بوده‌ است‌.
[۵] عبدالحكیم‌ وائلی‌، موسوعه‌ قبائل‌ العرب‌۲۸۱
[۶] سلطان‌ طریخم‌ سرحانی‌، جامع‌ انساب‌ قبائل‌ العرب‌، ص‌ ۴۹.
[۷] دانشنامه جهان اسلام، موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي، ج۱، ص۵۲۹۸.



• «ویل للمطففین؛ وای بر کم فروشان.»
• «الذین اذا اکتالوا علی الناس یستوفون؛ آنان که چون از مردم پیمانه می‌ستانند به تمام می‌ستانند،»
• «و اذا کالوهم او وزنوهم یخسرون؛ و چون برای آنها پیمانه یا وزن نمایند کم می‌گذارند.»
مرحوم طبرسی در مجمع البیان در شان نزول اين آیات نقل كرده است كه مردى در مدينه بود بنام ابو جهينه‌ كه دو پيمانه كوچك و بزرگ داشت به هنگام خريدن از پيمانه بزرگ استفاده مى‌كرد و به هنگام فروش از پيمانه كوچك.
[۱۲] ترجمه مجمع البيان فى تفسير القرآن، ج‌۲۶، ص۳۶۳.
آيات ۱‌ تا ۳ سوره مطففین درباره کم‌فروشی وى نازل شد.
[۱۴] واحدی، علی بن احمد، اسباب النزول، ص‌۳۸۸.
[۱۵] سیدامیر ابوالفتوح، حسینی جرجانی، آیات الاحكام، ج ۲، ص ۱۴۲



۱. حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۷، ص۶۳.    
۲. ابن حزم، علی بن احمد، جمهرة أنساب العرب، ص۴۴۴.
۳. محمدامین‌ سویدی‌، سبائک‌ الذَّهب‌ فی‌ معرفه‌ قبائل‌ العرب، ص‌ ۱۶ـ ۲۵
۴. مصطفی‌ حمیدی‌، قلائد الذَّهب‌ فی‌ معرفه‌ انساب‌ قبائل‌العرب‌، ص‌ ۲۳
۵. عبدالحكیم‌ وائلی‌، موسوعه‌ قبائل‌ العرب‌۲۸۱
۶. سلطان‌ طریخم‌ سرحانی‌، جامع‌ انساب‌ قبائل‌ العرب‌، ص‌ ۴۹.
۷. دانشنامه جهان اسلام، موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي، ج۱، ص۵۲۹۸.
۸. مطففین/سوره۸۳، آیه۱.    
۹. مطففین/سوره۸۳، آیه۲.    
۱۰. مطففین/سوره۸۳، آیه۳.    
۱۱. شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱، ص۱    
۱۲. ترجمه مجمع البيان فى تفسير القرآن، ج‌۲۶، ص۳۶۳.
۱۳. حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۷، ص۶۳.    
۱۴. واحدی، علی بن احمد، اسباب النزول، ص‌۳۸۸.
۱۵. سیدامیر ابوالفتوح، حسینی جرجانی، آیات الاحكام، ج ۲، ص ۱۴۲



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «ابوجهینه»، تاریخ بازیابی ۹۵/۲/۷    



جعبه ابزار