• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوحزره جریر بن حذیفه تمیمی خطفی یربوعی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوحزره جریر بن حذیفة تمیمی خَطَفَی کلبی یربوعی (۳۸-۱۱۰ هـ)، از شاعران مشهور عرب در صدر اسلام بود.


ابوحزره جریر بن حذیفة بن بدر بن سلمة بن عوف تمیمی خَطَفَی کلبی یربوعی، از قبیله بنی کلیب بن یربوع بود
[۱] ابن‌قتيبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۴۵۶.    
[۲] مرزبانی، محمد بن عمران، الموشح، ص۱۵۷.    
و به سال ۲۸
[۳] زرکلی، خيرالدين بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۱۱۹.    
یا ۳۵ هـ
[۴] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۶۷.
[۵] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۷۱.
در یمامه،
[۶] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۲۹.    
ناحیه‌ای در عربستان
[۷] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۱۰۹۶.
به دنیا آمد و در همان‌جا می‌زیست.
[۸] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۲۹.    

وی در شمار مشهورترین شاعران عرب در صدر اسلام و هم‌پایه فرزدق و اخطل بود. به نظر برخی، به جهت فنون شعر و الفاظ ساده و بی‌تکلف بر ایشان تقدم و برتری داشت.
[۹] قمی، عباس، الکنی و الالقاب، ج۱، ص۴۶.    
[۱۰] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۶۲.    
در هجوگویی سخت قوی بود و در تمام اقسام شعر از قبیل فخر، مدح، هجو و اشعار عاشقانه برتری خود را به اثبات رسانده بود و نظیری نداشت.
[۱۱] ابوالفرج اصفهانی، على بن حسين، الاغانی، ج۸، ص۲۲۹.    

در مدح حجّاج، عبدالملک بن مروان (حکومت ۶۵-۸۶ هـ)،
[۱۲] ابن‌قتيبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۴۵۹.    
یزید بن معاویه (حکومت ۶۰-۶۴ هـ) و خلفای بنی امیه اشعاری سروده
[۱۳] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۷، ص۴۰.    
[۱۴] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۹۱.    
و جوایز بسیاری از ایشان دریافت کرده است. در خلافت عمر بن عبدالعزیز (۹۹-۱۰۱ هـ) با او ملاقات کرد و اشعاری در مدح و ستایش او سرود که وی را به گریه واداشت.
[۱۵] ابوالفرج اصفهانی، على بن حسين، الاغانی، ج۸، ص۲۵۹.    


دیوان جریر معروف است.
[۱۶] حاجی خلیفه، مصطفى بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۸۲.    
[۱۷] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۷۱.
[۱۸] آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۱۹۳.    
به علاوه، تالیفی در موضوع تاریخ،
[۱۹] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۴۰۴.    
نقائض جریر و الفرزدق و نقائض جریر و الاخطل منسوب به اوست.
[۲۰] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۶۷.
[۲۱] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۷۱.


ابوحزره سرانجام به سال ۱۱۰ هـ در یمامه درگذشت
[۲۲] ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۳۲۶ - ۳۲۷.    
[۲۳] مرزبانی، محمد بن عمران، الموشح، ص۱۵۷.    
و در بصره به خاک سپرده شد.
[۲۴] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۴۰۵.    
در تاریخ وفات او اختلاف نظر است.
[۲۵] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۶۷.
[۲۶] ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۳۲۶.    


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۲۷] تفضلی، آذر و فضائلی، مهین، فرهنگ بزرگان، ص۱۲۴.
[۲۸] ابن‌معتز، عبدالله بن محمد، طبقات الشعراء، ص۴۶.
[۲۹] ابن‌معتز، عبدالله بن محمد، طبقات الشعراء، ص۱۹۸.
[۳۰] موسوی خوانساری، محمد باقر، روضات الجنات، ج۲، ص۲۲۴.    
[۳۱] جمحی، محمد بن سلّام، طبقات فحول الشعراء، ج۲، ص۲۹۷.    


۱. ↑ ابن‌قتيبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۴۵۶.    
۲. ↑ مرزبانی، محمد بن عمران، الموشح، ص۱۵۷.    
۳. ↑ زرکلی، خيرالدين بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۱۱۹.    
۴. ↑ سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۶۷.
۵. ↑ سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۷۱.
۶. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۲۹.    
۷. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۱۰۹۶.
۸. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۲۹.    
۹. ↑ قمی، عباس، الکنی و الالقاب، ج۱، ص۴۶.    
۱۰. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۶۲.    
۱۱. ↑ ابوالفرج اصفهانی، على بن حسين، الاغانی، ج۸، ص۲۲۹.    
۱۲. ↑ ابن‌قتيبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۴۵۹.    
۱۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۷، ص۴۰.    
۱۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۵۹۱.    
۱۵. ↑ ابوالفرج اصفهانی، على بن حسين، الاغانی، ج۸، ص۲۵۹.    
۱۶. ↑ حاجی خلیفه، مصطفى بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۸۲.    
۱۷. ↑ سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۷۱.
۱۸. ↑ آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۱۹۳.    
۱۹. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۴۰۴.    
۲۰. ↑ سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۶۷.
۲۱. ↑ سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۷۱.
۲۲. ↑ ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۳۲۶ - ۳۲۷.    
۲۳. ↑ مرزبانی، محمد بن عمران، الموشح، ص۱۵۷.    
۲۴. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۴۰۵.    
۲۵. ↑ سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۶۷.
۲۶. ↑ ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۳۲۶.    
۲۷. ↑ تفضلی، آذر و فضائلی، مهین، فرهنگ بزرگان، ص۱۲۴.
۲۸. ↑ ابن‌معتز، عبدالله بن محمد، طبقات الشعراء، ص۴۶.
۲۹. ↑ ابن‌معتز، عبدالله بن محمد، طبقات الشعراء، ص۱۹۸.
۳۰. ↑ موسوی خوانساری، محمد باقر، روضات الجنات، ج۲، ص۲۲۴.    
۳۱. ↑ جمحی، محمد بن سلّام، طبقات فحول الشعراء، ج۲، ص۲۹۷.    


پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۲۲، برگرفته از مقاله «ابوحزره جریر بن حذیفه».



جعبه ابزار