• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوسعد علی بن محمد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




علی بن محمد نیرمانی۴۱۴ق) شاعر، ادیب و کاتب زمان خود بود.
او در خدمت آل‌بویه و متولی دیوان آنان در بغداد بود.
وی نثر روان و شعری زیبا داشت و به خاطر اشعارش برای حاکمان زمانش، شناخته می‌شود.
ایشان کتاب الحماسه را برای بهاءالدوله پسر عضدالدوله به شیوه نثر نگاشت و آن را منثور بهائی نام نهاد.
او در سال ۴۱۴ق در بغداد درگذشت.



ابوسعد علی بن محمدبن خلف همدانی نیرمانی بغدادی سمعانی، او را محمد بن علی بن خلف نامیده است، ولی در بیشتر منابع با همان نام آمده است.
وی اهل روستای نیرمان همدان و از ادیبان، شاعران و کاتبان زمان خود بود. در زمینه کتابت در خدمت آل بویه و متولی دیوان آنان در بغداد بود.
فرزند وی احمد نیز از شاعران معروف آن عصر بوده است.


ابوسعد بغدادی نثر روانی داشت. او در سرودن شعر و به نظم کشیدن کلمات مهارت داشت. طبع شعری او روان، از زیبایی و جذابیت خاصی برخوردار بود.
از مواردی که بر مهارت و تسلط او در شعرسرایی‌اش حکایت می‌کند، اشعاری است که برای عبیداللّه میکالی سروده است. هنگامی که عبیداللّه اشعاری را از ابوالفتح بستی شاعر برای او خواند، وی بی درنگ به همان وزن و قافیه اشعاری را سرود.
او برخی از حاکمان عصر خود را با اشعارش مدح می‌کرد که بهاءالدوله و فخرالدوله بویهی از آن جمله هستند.
بعضی از اشعار او را ثعالبی، تنوخی و باخزری نقل کرده‌اند.


ابوسعد کتاب الحماسه است را برای بهاءالدوله، پسر عضدالدوله به شیوه نثر نگاشت و آن را منثور بهائی نام نهاد.


نیرمانی سال ۴۱۴ه در بغداد درگذشت.

۱. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۳، ص۲۳۲.    
۲. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۵، ص۳۳۰.    
۳. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۳، ص۲۳۲.    
۴. ثعالبی، عبدالملک بن محمد، یتیمة الدهر، یتیمه الدهر، ج۵، ص۲۹۲.    
۵. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱، ص۷۵.    
۶. باخرزی، علی بن حسن، دمیه القصر، ج۱، ص۵۲۶.    
۷. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۲۱، ص۲۹۹.    
۸. ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۳، ص۷۴.    
۹. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۳۴۰.    
۱۰. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۳۲۶.    
۱۱. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۸۵۹.    
۱۲. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۸۵.    
۱۳. تنوخی، محمد بن علی، نشوار المحاضره و اخبار المذاکره، ج۵، ص۱۷۴.    
۱۴. کحاله، عمررضا، معجم المولفین، ج۷، ص۱۹۵.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «علی بن محمد نیرمانی»، ج۳، ص۲۶۵.






جعبه ابزار