• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوعبدالله طبری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوعبدالله طبری محدث و مفتی ایرانی مکه ، ملقب به امام الحرمین است.


ابوعبدالله حسین بن علی بن حسین، مشهور به طبری
[۱] سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۳.    
[۲] الوافی بالوفیات، خلیل بن ایبک الصفدی، ج۱۳، ص۱۱.    
[۳] طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۳.    
در سال ۴۱۸ق.
[۴] تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶.    
[۵] طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۳.    
[۶] موسوعة طبقات الفقهاء، مؤسسة الامام الصادق علیه السلام، ج۵، ص۱۱۰.    
در آمل طبرستان
[۷] سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۳.    
[۸] تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶.    
[۹] موسوعة طبقات الفقهاء، مؤسسة الامام الصادق علیه السلام، ج۵، ص۱۱۰.    
زاده شد و در دهه آخر شعبان سال ۴۹۸ق. در ۸۰ سالگی در مکه معظمه درگذشت.
[۱۰] سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۴.    
[۱۱] طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۴.    
[۱۲] شذرات الذهب، عبدالحی بن عماد، ج۵، ص۴۲۰.    
از مدفن وی در منابع ذکری به میان نیامده است.
[۱۳] طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۴۹.    


وی به سال ۴۳۹ق. در ۲۱ سالگی از آمل به نیشابور کوچ کرد و در آن جا فقه را نزد ناصر بن حسین عمری مروزی (م. ۴۴۴ق.) فراگرفت
[۱۴] تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶.    
[۱۵] طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۳.    
[۱۶] طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۵۰.    
و پس از مهاجرت به بغداد که زمان آن دانسته نیست، فقه را از قاضی ابوطیب طبری،
[۱۷] طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۳-۲۶۴.    
[۱۸] طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۵۰.    
[۱۹] شذرات الذهب، عبدالحی بن عماد، ج۵، ص۴۲۰.    
صحیح بخاری را از عبدالغافر بن محمد، صحیح مسلم را از عبدالغافر فارسی و دیگر کتب روایی را از دانشورانی چون ابوحفص بن مسرور، ابوعثمان صابونی و کریمه مروزیه
[۲۰] سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۳.    
[۲۱] موسوعة طبقات الفقهاء، مؤسسة الامام الصادق علیه السلام، ج۵، ص۱۱۰.    
سماع کرد و به جایگاهی ممتاز در فقه، حدیث و اصول رسید.

طبری در سال ۴۸۳ق. در نظامیه بغداد پس از ابوالقاسم دبوسی (م. ۴۸۲ق.) تدریس را آغاز کرد. آن گاه همراه ابومحمد الفامی (م. ۵۰۰ق.) یک روز در میان، در آن جا به تدریس پرداخت. چون غزالی (م. ۵۰۵ق.) به نظامیه قدم گذاشت، آنان به احترام او تدریس را رها کردند. طبری در سال ۴۸۹ق. که غزالی (م. ۵۰۵ق.) نظامیه را ترک کرد، دیگر بار تدریس را از سر گرفت. سپس در سال ۴۹۲ق. بغداد را به مقصد اصفهان ترک کرد.
[۲۲] طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۵۰.    


ابوعبدالله شافعی مذهب بود و به مسلک اشعری نیز آشنایی کامل داشت
[۲۳] العبر، الذهبی، ج۲، ص۳۷۷.    
[۲۴] سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴.    
و بر پایه نقلی دارای عقیده اشعری بود.
[۲۵] طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۵۰.    
تنها اثر مشهور بر جای مانده از او العده است که شرحی بر الابانه اثر فورانی در فروع فقه شافعی است.
[۲۶] طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۴.    
[۲۷] طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۴۹.    
[۲۸] الذهب، عبدالحی بن عماد، ج۳، ص۴۰۸.    


مهم‌ترین بخش زندگی ابوعبدالله طبری، سفر او به مکه و اقامت حدود ۳۰ ساله وی در آن جاست. او به سبب این اقامت طولانی و همجواری با خانه خدا، عنوان «امام الحرمین»
[۲۹] تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶.    
را دریافت کرد و حاصل سال‌ها تحصیل در حوزه‌های گوناگون فقه، اصول و حدیث را در قالب تدریس، فتوا ، نقل روایت و املاء ارائه نمود.
[۳۰] طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۴.    
[۳۱] شذرات الذهب، عبدالحی بن عماد، ج۳، ص۴۰۸.    
بدین روی، او را محدث، فقیه و مفتی مکه لقب داده‌اند.
[۳۲] العبر، الذهبی، ج۲، ص۳۷۷.    
[۳۳] معجم المؤلفین، عمر رضا کحاله، ج۴، ص۲۹.    
گروه‌های بسیار در مکه از وی فقه آموختند و کسانی همچون اسماعیل حافظ ، ابوطاهر سلفی ، ابوغالب ماوردی ، ابوعلی بن سکره، اسماعیل تمیمی، رزین عبدری، قاضی ابوبکر بن عربی، وجیه شحامی و احمد بن محمد عباسی از او حدیث نقل کردند.
[۳۴] سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴.    
[۳۵] تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶-۲۷۷.    
[۳۶] موسوعة طبقات الفقهاء، مؤسسة الامام الصادق علیه السلام، ج۵، ص۱۱۰.    


میان طبری و هیاج بن عبید و حنبلیان اهل سنت ، در مکه فتنه‌ها و تیرگی‌هایی پدید آمد
[۳۷] تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۷.    
[۳۸] شذرات الذهب، عبدالحی بن عماد، ج۵، ص۴۲۰.    
و در پی شکایت شیعیان به امیر مکه، هیاج به دستور وی تازیانه خورد. به نقل ذهبی (م. ۷۴۸ق.) او در مکه دارای خاندانی بوده است.
[۳۹] تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶.    


تاریخ الاسلام: الذهبی (م. ۷۴۸ق.) ، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۱۵ق؛ سیر اعلام النبلاء: الذهبی (م. ۷۴۸ق.) ، به کوشش الارنؤوط، بیروت، الرساله، ۱۴۰۶ق؛ شذرات الذهب: عبدالحی بن عماد (م. ۱۰۸۹ق.) ، به کوشش الارنؤوط و دیگران، دار ابن کثیر، دمشق، ۱۴۰۶ق. ؛ طبقات الشافعیة الکبری: تاج الدین السبکی (م. ۷۷۱ق.) ، به کوشش الحلو و دیگران، هجر للطباعة و النشر، ۱۴۱۳ق؛ طبقات الشافعیه: ابن قاضی شهبة الدمشقی (م. ۸۵۱ق.) به کوشش الحافظ عبدالعلیم خان، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۷ق؛ العبر فی خبر من غبر: الذهبی (م ۷۴۸ ق)، به کوشش محمد السعید، بیروت، دار الکتب العلمیه؛ معجم المؤلفین: عمر رضا کحاله، بیروت، التراث العربی؛ موسوعة طبقات الفقهاء: اللجنة العلمیة فی مؤسسة الامام الصادق علیه السلام، مؤسسة الامام الصادق علیه السلام، قم، ۱۴۱۸ق؛ الوافی بالوفیات: خلیل بن ایبک الصفدی (م. ۷۶۴ق.) ، بیروت، دار النشر، ۱۴۱۱ق.

۱. ↑ سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۳.    
۲. ↑ الوافی بالوفیات، خلیل بن ایبک الصفدی، ج۱۳، ص۱۱.    
۳. ↑ طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۳.    
۴. ↑ تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶.    
۵. ↑ طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۳.    
۶. ↑ موسوعة طبقات الفقهاء، مؤسسة الامام الصادق علیه السلام، ج۵، ص۱۱۰.    
۷. ↑ سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۳.    
۸. ↑ تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶.    
۹. ↑ موسوعة طبقات الفقهاء، مؤسسة الامام الصادق علیه السلام، ج۵، ص۱۱۰.    
۱۰. ↑ سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۴.    
۱۱. ↑ طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۴.    
۱۲. ↑ شذرات الذهب، عبدالحی بن عماد، ج۵، ص۴۲۰.    
۱۳. ↑ طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۴۹.    
۱۴. ↑ تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶.    
۱۵. ↑ طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۳.    
۱۶. ↑ طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۵۰.    
۱۷. ↑ طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۳-۲۶۴.    
۱۸. ↑ طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۵۰.    
۱۹. ↑ شذرات الذهب، عبدالحی بن عماد، ج۵، ص۴۲۰.    
۲۰. ↑ سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۳.    
۲۱. ↑ موسوعة طبقات الفقهاء، مؤسسة الامام الصادق علیه السلام، ج۵، ص۱۱۰.    
۲۲. ↑ طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۵۰.    
۲۳. ↑ العبر، الذهبی، ج۲، ص۳۷۷.    
۲۴. ↑ سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴.    
۲۵. ↑ طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۵۰.    
۲۶. ↑ طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۴.    
۲۷. ↑ طبقات الشافعیه، تاج الدین السبکی، ج۴، ص۳۴۹.    
۲۸. ↑ الذهب، عبدالحی بن عماد، ج۳، ص۴۰۸.    
۲۹. ↑ تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶.    
۳۰. ↑ طبقات الشافعیه، ابن قاضی شهبة الدمشقی، ج۱، ص۲۶۴.    
۳۱. ↑ شذرات الذهب، عبدالحی بن عماد، ج۳، ص۴۰۸.    
۳۲. ↑ العبر، الذهبی، ج۲، ص۳۷۷.    
۳۳. ↑ معجم المؤلفین، عمر رضا کحاله، ج۴، ص۲۹.    
۳۴. ↑ سیر اعلام النبلاء، الذهبی، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴.    
۳۵. ↑ تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶-۲۷۷.    
۳۶. ↑ موسوعة طبقات الفقهاء، مؤسسة الامام الصادق علیه السلام، ج۵، ص۱۱۰.    
۳۷. ↑ تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۷.    
۳۸. ↑ شذرات الذهب، عبدالحی بن عماد، ج۵، ص۴۲۰.    
۳۹. ↑ تاریخ الاسلام، الذهبی، ج۳۴، ص۲۷۶.    


حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله «ابوعبدالله طبری».    



جعبه ابزار