• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابومثنی حمید بن ثور هلالی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابومثنی حُمید بن ثور هلالی عامری (م حدود ۳۰ هـ)، از صحابه مشهور پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و یکی از چهار شاعر فصیح بنام عرب در اسلام بود.



ابومثنی حمید بن ثور بن عبدالله بن حزن بن عامر بن ابی ربیعه هلالی عامری، از قبیله قیس بن عیلان بود و نسبش به نزار بن مُعد می‌رسد. عهد جاهلیت را درک کرد و در جنگ حنین همراه مشرکین با مسلمانان جنگید. سپس به محضر پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) شرفیاب شد و اسلام آورد و در مدح آن حضرت شعر سرود و از آن بزرگوار و همچنین از افرادی مانند یعلی بن اشدق روایت نقل کرده است. ابن‌شاهین، خطابی، عقیلی و ازدی از طریق یعلی بن اشدق از وی روایت نقل کرده‌اند.
ایشان از صحابه مشهور
[۱۰] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۶، ص۸۰۸۸.
و یکی از چهار شاعر فصیح بنام عرب در اسلام به شمار می‌آید.
[۱۱] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۴، ص۴۶۰.
جمحی او را از طبقه چهارم از شعرای مسلمان به حساب آورده است.


وی در زمان حکومت عثمان و در حدود ۳۰ هـ درگذشت. برخی معتقدند که او تا زمان خلافت بنی‌امیه زنده بود و برخی از خلفای آنها را ستوده و هدایایی دریافت نمود و در حدود ۷۰ هـ درگذشت.


اشعار ابومثنی را عبدالعزیز میمنی تحت عنوان دیوان جمع‌آوری کرده است.


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۲۱] ابوعلی قالی، اسماعيل بن قاسم، الامالی، ج۱، ص۱۳۳.
[۲۷] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۴، ص۴۵۹.



۱. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۱۱۸.    
۲. حموی، ياقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۳، ص۱۲۲۲.    
۳. ابن‌اثیر، علی بن ابی‌الكرم، اسد الغابه، ج۲، ص۵۴.    
۴. ابن‌عبدالبر، يوسف بن عبدالله، الاستیعاب، ج۱، ص۳۷۷.    
۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۵، ص۱۱۱.    
۶. ابن‌منظور، محمد بن مكرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۷، ص۲۷۲.    
۷. ابن‌اثیر، علی بن ابی‌الكرم، اسد الغابه، ج۲، ص۵۴.    
۸. طبرانی، سليمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۴، ص۴۷.    
۹. ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۲، ص۱۱۰.    
۱۰. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۶، ص۸۰۸۸.
۱۱. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۴، ص۴۶۰.
۱۲. ابن‌سلام جمحی، محمد بن سلام، طبقات الشعراء، ج۲، ص۵۸۳.    
۱۳. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۵، ص۲۷۱.    
۱۴. ابن‌قتيبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۳۷۸.    
۱۵. زرکلی، خيرالدين بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۲۸۳.    
۱۶. ابوالفرج اصفهانی، على بن حسين، الاغانی، ج۴، ص۵۰۰.    
۱۷. حموی، ياقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۳، ص۱۲۲۳.    
۱۸. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۱۱۸.    
۱۹. زرکلی، خيرالدين بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۲۸۳.    
۲۰. حاجی خلیفه، مصطفى بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۸۶.    
۲۱. ابوعلی قالی، اسماعيل بن قاسم، الامالی، ج۱، ص۱۳۳.
۲۲. ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، عیون الاخبار، ج۴، ص۱۰۲.    
۲۳. سیدمرتضی علم‌الهدی، علی‌ بن حسین، الامالی، ج۱، ص۳۱۹.    
۲۴. ابن‌حزم، علی بن احمد، جمهرة انساب العرب، ص۲۷۴.    
۲۵. ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۷، ص۷۳.    
۲۶. بكرى، عبدالله بن عبدالعزيز، سمط اللآلی، ص۳۷۶.    
۲۷. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۴، ص۴۵۹.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۰۱، برگرفته از مقاله «ابومثنی حمید بن ثور هلالی».



جعبه ابزار