• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابومنذر زهیر بن محمد تمیمی عنبری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابومنذر زهیر بن محمد تمیمی عنبری خراسانی خرقی (م ۱۶۲ هـ)، از اصحاب و راویان امام صادق (علیه‌السّلام) و از محدثان شیعه در قرن دوم هجری قمری بود.


ابومنذر زهیر بن محمد تمیمی عنبری خراسانی خرقی، منسوب به خرق، از روستاهای مرو بود. برخی او را به هرات و نیشابور نیز نسبت داده‌اند.
[۱] حموی، ياقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۲، ص۳۶۰.    
[۲] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۸، ص۱۸۷.    
وی در شام و سپس در حجاز، سکونت داشت.
[۳] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۰، ص۱۹۵.    
[۴] ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۶، ص۳۳۷.    

ابومنذر از اصحاب و یاران امام صادق (علیه‌السّلام) بوده
[۵] طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۲۰۱.    
[۶] امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، ج۷، ص۷۲.    
و از آن حضرت
[۷] صفی‌الدين خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهيب تهذیب الکمال، ج۳، ص۳۴۹.
و افرادی مانند عبدالله بن ابی‌بکر بن حزم، زید بن اسلم و موسی بن وردان روایت نموده است.
[۸] بخاری، اسماعيل بن ابراهيم، التاریخ الکبیر، ج۳، ص۴۲۷.    

راویانی نیز همچون ابن‌عیاش قطان،
[۹] طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۷۵.    
[۱۰] تفرشى، سيدمصطفى بن حسين، نقد الرجال، ج۲، ص۲۶۹.    
حماد بن عیسی
[۱۱] بروجردی، سيدعلی، طرائف المقال، ج۱، ص۴۶۵.    
و ابوداود طیالسی از جمله کسانی‌اند که از او بهره برده‌اند.
[۱۲] صفی‌الدين خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهيب تهذیب الکمال، ج۳، ص۳۴۹.

برخی او را در نقل حدیث فردی مورد اعتماد، و برخی نیز احادیثش را قوی ندانسته‌اند.
[۱۳] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۰، ص۱۹۶.    
[۱۴] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۴، ص۱۵۳.    
[۱۵] عجلی، احمد بن عبدالله، تاریخ الثقات، ص۱۶۶.    


عبدالله مامقانی او را به ظاهر امامی‌مذهب دانسته،
[۱۶] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲۸، ص۳۲۵.    
چنان‌که شیخ طوسی نیز وی را در زمره افراد شیعه آورده است.
[۱۷] طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۷۵.    


کتاب الفضائل و کتاب الاشربه از آثار ابومنذر است.
[۱۸] طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۷۵.    
[۱۹] اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۳۳۴.    
[۲۰] قهپایی، عنایة‌الله، مجمع الرجال، ج۳، ص۶۴.    


سرانجام ابومنذر در سال ۱۶۲ هـ درگذشت.
[۲۱] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۰، ص۱۹۷.    
[۲۲] ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۲، ص۸۵.    


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۲۳] سهمی، حمزة بن يوسف، تاریخ جرجان، ص۴۸۴.    
[۲۴] ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۱، ص۵۸۹.    
[۲۵] استرابادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۱۵۱.
[۲۶] عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ج۱، ص۲۶۴.
[۲۷] زنجانی، موسی، الجامع فی الرجال، ج۲، ص۸۰۱.

۱. ↑ حموی، ياقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۲، ص۳۶۰.    
۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۸، ص۱۸۷.    
۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۰، ص۱۹۵.    
۴. ↑ ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۶، ص۳۳۷.    
۵. ↑ طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۲۰۱.    
۶. ↑ امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، ج۷، ص۷۲.    
۷. ↑ صفی‌الدين خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهيب تهذیب الکمال، ج۳، ص۳۴۹.
۸. ↑ بخاری، اسماعيل بن ابراهيم، التاریخ الکبیر، ج۳، ص۴۲۷.    
۹. ↑ طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۷۵.    
۱۰. ↑ تفرشى، سيدمصطفى بن حسين، نقد الرجال، ج۲، ص۲۶۹.    
۱۱. ↑ بروجردی، سيدعلی، طرائف المقال، ج۱، ص۴۶۵.    
۱۲. ↑ صفی‌الدين خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهيب تهذیب الکمال، ج۳، ص۳۴۹.
۱۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۰، ص۱۹۶.    
۱۴. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۴، ص۱۵۳.    
۱۵. ↑ عجلی، احمد بن عبدالله، تاریخ الثقات، ص۱۶۶.    
۱۶. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲۸، ص۳۲۵.    
۱۷. ↑ طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۷۵.    
۱۸. ↑ طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۷۵.    
۱۹. ↑ اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۱، ص۳۳۴.    
۲۰. ↑ قهپایی، عنایة‌الله، مجمع الرجال، ج۳، ص۶۴.    
۲۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۰، ص۱۹۷.    
۲۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۲، ص۸۵.    
۲۳. ↑ سهمی، حمزة بن يوسف، تاریخ جرجان، ص۴۸۴.    
۲۴. ↑ ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۱، ص۵۸۹.    
۲۵. ↑ استرابادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۱۵۱.
۲۶. ↑ عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ج۱، ص۲۶۴.
۲۷. ↑ زنجانی، موسی، الجامع فی الرجال، ج۲، ص۸۰۱.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۴۶، برگرفته از مقاله «ابومنذر زهیر بن محمد تمیمی».



جعبه ابزار