• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوهلال حسن بن عبدالله عسکری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





ابوهلال حسن بن عبدالله عسکری (متوفی پس از ۴۰۰ قمری)، ادیب و لغوی ایرانی‌الاصل از خوزستان بود که در شعر و ادب تخصص داشت. او پارچه‌فروش بود و آثار متعددی از جمله "التلخیص" و "الاوائل" از او باقی مانده است.



ابوهلال حسن بن عبداللّه بن سهل بن سعید بن یحیی بن مهران عسکری (زنده در ۳۹۵ق)، ادیب، نحوی و واژه‌شناس نامدار که در عسکر مُکرَم (شهری در خوزستان) به دنیا آمد. در اصل ایرانی بود و زبان فارسی را به خوبی می‌دانست.
[۱] کحاله، عمررضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۱۹۶.



ابوهلال شاگرد ابواحمد عسکری و ابوالقاسم بن شیران بود و افرادی چون ابوسعد سمّان، احمد بن اسماعیل بن فُضلان عسکری و ابوالغنائم حماد مقری اهوازی از او روایت کردند.


تخصص غالب وی در شعر و ادب بود و تالیفاتی نیز دراین باره داشت. عسکری برای رفع نیاز زندگی، پارچه فروشی می‌کرد.


آثار او عبارت‌اند از:
التلخیص،
صناعتی النّثر و النّظم،
الامثال،
معانی الادب،
التّبصره،
من احتکم من الخلفاء الی القُضاة،
شرح الحماسه،
الدّرهم و الدّینار،
التفسیر در پنج جلد،
فضل العطاء،
الاوائل،
لحن الخاصّه،
معانی الشعر،
دیوان الشعر،
نوادرالواحد و الجمع،
الحُمده،
الفرق بین المعانی،
رسالة فی العزلة والاستئناس بالوحده.

وی سال ۳۹۵ هجری در قید حیات بود؛ چراکه خود در پایان کتاب الاوائل می‌نویسد من این کتاب را در روز چهارشنبه دهم شعبان سال ۳۹۵ هجری به پایان رساندم. برخی درگذشت وی را پس از سال ۴۰۰ هجری دانسته‌اند.
{{تورفتگی:a:(دیگر منابع:
[۹] کحاله، عمررضا، معجم مصنفی الکتب العربیه، ص۱۵۱.
[۱۱] داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۳۸.
)}


۱. کحاله، عمررضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۱۹۶.
۲. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۲۹۶.    
۳. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۵، ص۱۴۸.    
۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۸، ص۲۹۷.    
۵. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۹۲۰.    
۶. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاة، ج۱، ص۵۰۶.    
۷. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادبا، ج۲، ص۹۲۱.    
۸. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، طبقات المفسرین، ص۴۴.    
۹. کحاله، عمررضا، معجم مصنفی الکتب العربیه، ص۱۵۱.
۱۰. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۱۹۶.    
۱۱. داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۳۸.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حسن بن عبداللّه عسکری»، ج۲، ص۱۷۴.






جعبه ابزار