• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احترامی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


احترامی ehterāmī، منوچهر (۱۳۲۰-۱۳۸۷ ش/ ۱۹۴۱- ۲۰۰۹ م)، طنزپرداز، شاعر و نویسندۀ داستان کودکان.


احترامی در یکی از محله‌های شرق تهران زاده شد. پدرش کارمند وزارت دارایی، و مادرش از خاندانی روحانی، خواهر آیت‌الله میرزا‌ ابوالحسن شعرانی، از علمای برجسته بود. به‌گفتۀ خودش پیشینۀ سکونت اجداد پدری و مادری او در تهران به سدۀ ۹ ق می‌رسد.
[۱] احترامی، منوچهر، «منوچهر احترامی به روایت منوچهر احترامی»، گزارش، ص۶۶، تهـران، ۱۳۸۷ ش، س ۱۷، شم‌ ۲۰۳.
مرسلی، ۷۵؛
[۲] فرجامی، محمود، «بنیاد منوچهر احترامی»، احتـرامی (بش ).


احترامی در ۱۳۲۷ ش، ابتدا به دبستان محمدیه و سپس به دبستان سلمان رفت. کودکی و نوجوانی وی هم‌زمان با جنگ جهانی دوم و کودتای ۲۸ مرداد بود.
[۳] احترامی، منوچهر، «منوچهر احترامی به روایت منوچهر احترامی»، گزارش، ص۶۶، تهـران، ۱۳۸۷ ش، س ۱۷، شم‌ ۲۰۳.
او در ۱۳۳۳ ش، در دبیرستان اقبال به تحصیل در رشتۀ ریاضی پرداخت، و مدتی پس از آن، برای ادامۀ تحصیل در رشتۀ ادبی به دبیرستان مروی و سپس دارالفنون رفت.
[۴] صدر، رؤیـا، بیست سال بـا طنز، ص۶۷، تهران، ۱۳۸۱ ش.
[۵] مهدی‌نژاد، امید، «منوچهر احترامی: همه‌فن‌حریف»، مجلۀ شعر، تهران، ص۵۸، ۱۳۸۷ ش، س ۱۵، شم‌ ۵۹.


در ۱۳۳۹ ش، در دانشکده حقوق دانشگاه تهران پذیرفته شد و پس از اخذ لیسانس از این دانشگاه در مرکز آمار ایران مشغول به کار شد.
[۶] مهدی‌نژاد، امید، «منوچهر احترامی: همه‌فن‌حریف»، مجلۀ شعر، تهران، ص۵۸، ۱۳۸۷ ش، س ۱۵، شم‌ ۵۹.


احترامی نخستین کار فکاهی‌اش را در ۱۳۳۷ ش برای مجلۀ توفیق نوشت و به‌سبب این تألیف در همین سال به عضویت هیئت تحریریۀ توفیق درآمد و تا زمان توقیف این نشریه (۱۳۵۰ ش)، با آن همکاری داشت. پس از آن فعالیت خود را بر کار در رادیو متمرکز کرد. او نویسندۀ برنامۀ صبح جمعه با رادیو بود و نمایشنامه‌های ماندگاری را در رادیو خلق کرد.
[۷] فرجامی، محمود، «بنیاد منوچهر احترامی»، احتـرامی (بش ).
احترامی با نشریات طنز بسیاری از جمله آهنگر، رفتگر و گل‌آقا
[۸] صدر، رؤیـا، بیست سال بـا طنز، ص۱۸۱، تهران، ۱۳۸۱ ش.
[۹] مهدی‌نژاد، امید، «منوچهر احترامی: همه‌فن‌حریف»، مجلۀ شعر، تهران، ص۵۸، ۱۳۸۷ ش، س ۱۵، شم‌ ۵۹.
همکاری داشت. بیشتر کارهای احترامی در نشریات با امضای مستعار م. پسرخاله و الف ـ اینکاره، به چاپ می‌رسید. در دهۀ ۱۳۶۰ ش با نام مستعار پورنگ، اشعاری برای کودکان سرود که چندی بعد، بسیار مشهور شد. از معروف‌ترین کتابهای کودک سرودۀ او می‌توان به حسنی نگو یه دسته گل، سلیمان بابا سلیمان، و دزده و مرغ فلفلی اشاره کرد که به‌سبب داشتن زبان ساده و روان مورد استقبال عموم قرار گرفت.
[۱۰] صدر، رؤیـا، بیست سال بـا طنز، ص۱۸۱، تهران، ۱۳۸۱ ش.
[۱۱] مهدی‌نژاد، امید، «منوچهر احترامی: همه‌فن‌حریف»، مجلۀ شعر، تهران، ص۵۸، ۱۳۸۷ ش، س ۱۵، شم‌ ۵۹.
[۱۲] ده‌بزرگی، هـاجر، «تـوی ده شلمـرود حسنی تک و تنهـا بود»، ص۶۴، گزارش (نک‌ : هم‌ ، احترامی).


به‌جز آثار یادشده، کتاب دیگری از او به چاپ نرسیده، و آثاری که از او موجود است، معمولاً حاصل گردآوری تألیفاتش در مطبوعات است. برای نمونه، کتاب جامع الحکایات، مجموعه طنزهای او در هفته‌نامۀ گل‌آقا را می‌توان نام برد که از سوی انتشارات گل‌آقا در ۱۳۷۸ ش، چاپ شده است.
[۱۳] صدر، رؤیـا، بیست سال بـا طنز، ص۱۸۷-۱۸۶، تهران، ۱۳۸۱ ش.
[۱۴] ده‌بزرگی، هـاجر، «تـوی ده شلمـرود حسنی تک و تنهـا بود»، ص۶۶، گزارش (نک‌ : هم‌ ، احترامی).
همچنین انتشارات سورۀ مهر، مجموعه‌ای از آثار و گفت‌وگویی طولانی با وی را در جلد اول مجموعۀ طنزآوران امروز ایران، منتشر کرده است.
[۱۵] ساکی، رضا، «منوچهر احترامی به روایت زندگی»، هفت‌سنگ (بش ).

فعالیت احترامی در زمینۀ طنز، منحصربه خلق این آثار نمی‌شد؛ وی تحقیقاتی در این زمینه داشت که بیشتر در مجلۀ گل‌آقا چاپ شده است؛ تحقیقی جامع دربارۀ طنز دورۀ مشروطه (صدر، همانجا) و کتابی با عنوان طنز در ادبیات تعزیه، که به‌دلایلی نامعلوم اجازه انتشار نیافت، از جملۀ این دست آثار او است.
[۱۶] مهدی‌نژاد، امید، «منوچهر احترامی: همه‌فن‌حریف»، مجلۀ شعر، تهران، ص۵۸، ۱۳۸۷ ش، س ۱۵، شم‌ ۵۹.
[۱۷] ساکی، رضا، «منوچهر احترامی به روایت زندگی»، هفت‌سنگ (بش ).

منوچهر احترامی ازدواج نکرد و مدت زیادی از زندگی خود را صرف تألیف و طنزپردازی کرد.
[۱۸] مرسلـی، علی، «بهتریـن احترامهـا بـرای منوچهر احتـرامـی»، گـزارش، ص۷۵، تهـران، ۱۳۸۷- ۱۳۸۸ ش، س ۱۸، شم‌ ۲۰۶.


وی در ۲۲ بهمن ۱۳۸۷، براثر عارضۀ قلبی در تهران درگذشت و در قطعۀ هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
[۱۹] انصـاری، محمدباقر، «در آثار منوچهر احترامی»، باران،ص۴۸، تهران، ۱۳۸۸ ش، شم‌ ۴۷.
[۲۰] فرجامی، محمود، «بنیاد منوچهر احترامی»، احتـرامی (بش ).


۱. ↑ احترامی، منوچهر، «منوچهر احترامی به روایت منوچهر احترامی»، گزارش، ص۶۶، تهـران، ۱۳۸۷ ش، س ۱۷، شم‌ ۲۰۳.
۲. ↑ فرجامی، محمود، «بنیاد منوچهر احترامی»، احتـرامی (بش ).
۳. ↑ احترامی، منوچهر، «منوچهر احترامی به روایت منوچهر احترامی»، گزارش، ص۶۶، تهـران، ۱۳۸۷ ش، س ۱۷، شم‌ ۲۰۳.
۴. ↑ صدر، رؤیـا، بیست سال بـا طنز، ص۶۷، تهران، ۱۳۸۱ ش.
۵. ↑ مهدی‌نژاد، امید، «منوچهر احترامی: همه‌فن‌حریف»، مجلۀ شعر، تهران، ص۵۸، ۱۳۸۷ ش، س ۱۵، شم‌ ۵۹.
۶. ↑ مهدی‌نژاد، امید، «منوچهر احترامی: همه‌فن‌حریف»، مجلۀ شعر، تهران، ص۵۸، ۱۳۸۷ ش، س ۱۵، شم‌ ۵۹.
۷. ↑ فرجامی، محمود، «بنیاد منوچهر احترامی»، احتـرامی (بش ).
۸. ↑ صدر، رؤیـا، بیست سال بـا طنز، ص۱۸۱، تهران، ۱۳۸۱ ش.
۹. ↑ مهدی‌نژاد، امید، «منوچهر احترامی: همه‌فن‌حریف»، مجلۀ شعر، تهران، ص۵۸، ۱۳۸۷ ش، س ۱۵، شم‌ ۵۹.
۱۰. ↑ صدر، رؤیـا، بیست سال بـا طنز، ص۱۸۱، تهران، ۱۳۸۱ ش.
۱۱. ↑ مهدی‌نژاد، امید، «منوچهر احترامی: همه‌فن‌حریف»، مجلۀ شعر، تهران، ص۵۸، ۱۳۸۷ ش، س ۱۵، شم‌ ۵۹.
۱۲. ↑ ده‌بزرگی، هـاجر، «تـوی ده شلمـرود حسنی تک و تنهـا بود»، ص۶۴، گزارش (نک‌ : هم‌ ، احترامی).
۱۳. ↑ صدر، رؤیـا، بیست سال بـا طنز، ص۱۸۷-۱۸۶، تهران، ۱۳۸۱ ش.
۱۴. ↑ ده‌بزرگی، هـاجر، «تـوی ده شلمـرود حسنی تک و تنهـا بود»، ص۶۶، گزارش (نک‌ : هم‌ ، احترامی).
۱۵. ↑ ساکی، رضا، «منوچهر احترامی به روایت زندگی»، هفت‌سنگ (بش ).
۱۶. ↑ مهدی‌نژاد، امید، «منوچهر احترامی: همه‌فن‌حریف»، مجلۀ شعر، تهران، ص۵۸، ۱۳۸۷ ش، س ۱۵، شم‌ ۵۹.
۱۷. ↑ ساکی، رضا، «منوچهر احترامی به روایت زندگی»، هفت‌سنگ (بش ).
۱۸. ↑ مرسلـی، علی، «بهتریـن احترامهـا بـرای منوچهر احتـرامـی»، گـزارش، ص۷۵، تهـران، ۱۳۸۷- ۱۳۸۸ ش، س ۱۸، شم‌ ۲۰۶.
۱۹. ↑ انصـاری، محمدباقر، «در آثار منوچهر احترامی»، باران،ص۴۸، تهران، ۱۳۸۸ ش، شم‌ ۴۷.
۲۰. ↑ فرجامی، محمود، «بنیاد منوچهر احترامی»، احتـرامی (بش ).


• هنری، گلاله، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «احترامی»، ص۴۰.    


رده‌های این صفحه : شاعرای تهران | نویسندگان تهران
جعبه ابزار