ارتباط آیه 25 سوره فتح با امام زمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام زمان در قرآن،
سوره فتح،
فلسفه غیبت، ظهور،
امام زمان.
پرسش: آیه کریمه‌ی "
لو تزیلوا لعذبنا الذین کفروا" چه ارتباطی با امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) دارد؟
پاسخ اجمالی: این آیه را بیان کننده
فلسفه غیبت امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) شمرده‌اند بدین معنا که امام زمان، عذاب خدا برای
کافران مستکبر و
ظالم است و
خدا این
عذاب را به تاخیر می‌اندازد تا تمام
مؤمنانی که در
صلب کافران هستند، از صلب آنان خارج شوند و دیگر مؤمنی در صلب کافران نباشد.
این آیه را بیان کننده فلسفه غیبت امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) شمرده‌اند بدین معنا که امام زمان، عذاب خدا برای کافران مستکبر و ظالم است و خدا این عذاب را به تاخیر می‌اندازد تا تمام مؤمنانی که در صلب کافران هستند، از صلب آنان خارج شوند و دیگر مؤمنی در صلب کافران نباشد و به بیان
حضرت نوح (علیه‌السّلام):
«
رَبِّ لا تَذَرْ عَلَی الْاَرْضِ مِنَ الْکافِرینَ دَیَّاراً اِنَّکَ اِنْ تَذَرْهُمْ یُضِلُّوا عِبادَکَ وَ لا یَلِدُوا اِلاَّ فاجِراً کَفَّاراً؛
پروردگارا! هیچ یک از کافران را بر روی
زمین باقی مگذار! چرا که اگر آنها را باقی بگذاری، بندگانت را
گمراه می کنند و جز نسلی
فاجر و کافر به وجود نمی آورند!»
آن گاه امام زمان (علیه‌السّلام) ظهور کرده و این کافران ظالم و سدکننده راه خدا را عذاب می‌کند و از بین می‌برد و زمینه رشد انسان‌ها را فراهم می‌سازد.
کامل آیه به شرح زیر است:
«
وَ لَوْ لا رِجالٌ مُؤْمِنُونَ وَ نِساءٌ مُؤْمِناتٌ لَمْ تَعْلَمُوهُمْ اَنْ تَطَؤُهُمْ فَتُصیبَکُمْ مِنْهُمْ مَعَرَّةٌ بِغَیْرِ عِلْمٍ لِیُدْخِلَ اللَّهُ فی رَحْمَتِهِ مَنْ یَشاءُ لَوْ تَزَیَّلُوا لَعَذَّبْنَا الَّذینَ کَفَرُوا مِنْهُمْ عَذاباً اَلیماً؛
و هر گاه مردان و زنان باایمانی در این میان بدون آگاهی شما، زیر دست و پا، از بین نمی‌رفتند که از این راه
عیب و عاری ناآگاهانه به شما می رسید، (خداوند هرگز مانع این
جنگ نمی‌شد)! هدف این بود که خدا هر کس را می‌خواهد در
رحمت خود وارد کند و اگر مؤمنان و کفّار (در
مکه) از هم جدا می‌شدند، کافران را عذاب دردناکی می کردیم!»
آیه‌ی مورد بحث (آیه ۲۵ سوره فتح) ناظر به
صلح حدیبیه است که
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و یارانش برای
زیارت خانه خدا به سوی مکه حرکت کردند و
قریش هم که دشمن‌ترین گروه با
مسلمانان بودند، با همه هم‌پیمانان راه را بر آنان سد کردند و بهانه‌جویی برای جنگ کردند، پیامبر هم که با بهانه‌جویی‌های قریش برای جنگ مواجه شد، با یارانش بر جنگ و
مقاومت تا
مرگ پیمان بست (
بیعت شجره و رضوان) و دو گروه بر جنگ مصمم شدند ولی خدا، مسلمانان را که به محدوده مکه وارد شده و این خود پیروزی بزرگی بود، را از جنگ با
مشرکان، و آنان را از جنگ با مسلمانان منصرف کرد:
«
وَ هُوَ الَّذی کَفَّ اَیْدِیَهُمْ عَنْکُمْ وَ اَیْدِیَکُمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَکَّةَ مِنْ بَعْدِ اَنْ اَظْفَرَکُمْ عَلَیْهِمْ وَ کانَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیراً؛
او کسی است که دست آنها را از شما، و دست شما را از آنان در دل مکّه کوتاه کرد، بعد از آنکه شما را بر آنها پیروز ساخت و خداوند به آنچه انجام می دهید بیناست.»
بعد خدا در آیه بالا فلسفه این اراده اش را بیان می‌فرماید که اگر شما دو طرف را از جنگ منصرف کردم بدان جهت بود که مؤمنان زیادی در مکه و در بین مشرکان ناشناخته بودند و اگر جنگ می‌شد، احتمال می‌رفت آنان در جنگ به دست مسلمانان کشته شوند و مسلمانان ناآگاهانه به برادرکشی مبتلا گردند:
«
وَ لَوْ لا رِجالٌ مُؤْمِنُونَ وَ نِساءٌ مُؤْمِناتٌ لَمْ تَعْلَمُوهُمْ اَنْ تَطَؤُهُمْ فَتُصیبَکُمْ مِنْهُمْ مَعَرَّةٌ بِغَیْرِ عِلْمٍ لِیُدْخِلَ اللَّهُ فی رَحْمَتِهِ مَنْ یَشاءُ؛
و هر گاه مردان و زنان باایمانی در این میان بدون آگاهی شما، زیر دست و پا، از بین نمی‌رفتند که از این راه عیب و عاری ناآگاهانه به شما می رسید، (خداوند هرگز مانع این جنگ نمی شد)!
هدف این بود که خدا هر کس را می خواهد در رحمت خود وارد کند.»
خداوند می‌خواست این مؤمنان ناشناخته در بین کافران و یا مؤمنان در صلب کافران، به رحمت او نایل گردند.
بعد ادامه می‌دهد:
«
لَوْ تَزَیَّلُوا لَعَذَّبْنَا الَّذینَ کَفَرُوا مِنْهُمْ عَذاباً اَلیماً؛ و اگر مؤمنان و کفّار (در مکه) از هم جدا بودند، کافران را عذاب دردناکی می کردیم!»
اگر مؤمنان ناشناخته در مکه نبودند یا اگر مؤمنان متولد نشده در صلب کافران نبودند، و کافران از مؤمنان جدا بودند و ضربه خوردن مسلمانان منتفی بود، ما کافران را به عذاب خود یا به دست انتقام شما می‌کوبیدیم و
خوار و ذلیل می‌کردیم.
بنابراین اگر در روز فتح حدیبیه خدا اراده کرد که بین مسلمانان و کافران جنگ در نگیرد با این که هر دو گروه عازم به جنگ شده بودند، این بود که مؤمنانی که در صلب کافران بودند، از آنها متولد شوند و بنا بر روایات این آیه دلالت دارد که
ظهور امام زمان هم به تاخیر می‌افتد تا تمام مؤمنانی که در صلب کافران هستند، متولد شوند و وقتی دیگر مؤمنی در صلب کافری نماند، خدا به امام زمان اجازه ظهور و ریشه‌کنی کافران را می‌دهد.
سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، برگرفته از مقاله "آیه كريمه ي لو تزيلوا لعذبنا الذين كفروا چه ارتباطي با امام زمان عج دارد؟"، تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۲/۱۹.
