ازگل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ازگل ozgol ، محله‌ای در شمال
خاوری کلان‌شهر تهران واقع در منطقۀ ۱ شهرداری تهران.
پیش از این، ازگل روستایی به شمار می‌آمد که در ۷ کیلومتری شرق
تجریش قرار داشت. این منطقه به‌سبب جای‌داشتن در ناحیه‌ای پایکوهی از مناطق سردسیر و ییلاقی تهران بود و آب آن از چشمه‌سارها و
دره آبک تأمین می‌شد.
ازگل در دورۀ ناصری بر سر راه مازندران قرار داشت و ناصرالدین شاه بیشتر در سفرهای خود به نواحی ییلاقی شمال تهران و یا مازندران از آنجا عبور می‌کرد و گاهی نیز در آنجا از سربازان سان می‌دید.
مالک ازگل در آن دوره باغبان‌باشی، و دختر وی،
فاطمه سلطان، از زنان صیغه‌ای و محبوب
ناصرالدین شاه بود؛ ازاین‌رو، ازگل از دورۀ ناصری به بعد شهرتی فراوان یافت.
ناصرالدین شاه همسر دیگری نیز از این روستا اختیار کرده بود که این زن تا زمان مرگش (۱۳۵۰ ش) به یاد ایام جوانی همه‌ساله در ازگل در ماه‌های محرم و صفر روضه‌خوانی داشت، و نذری می‌داد.
در سرشماری ۱۳۳۵ ش، ازگل ۴۷۶ تن جمعیت داشت و تا اوایل دهۀ ۱۳۴۰ ش هنوز بافت روستایی خود را حفظ کرده بود.
اهالی این روستا بیشتر به کار کشاورزی اشتغال داشتند و غلات و صیفی‌جات مهم‌ترین محصولات کشاورزی آنان بود.
آب مورد استفاده برای کشاورزی از طریق رود
دارآباد تأمین می‌شد.
روستای ازگل با توسعۀ شهر تهران در سالهای پس از ۱۳۴۰ ش به این شهر متصل، و به محله‌ای از تهران تبدیل شد. امروزه ازگـل از شمال به
شهرک گل‌ها، از جنوب به
لویزان، از خاور به
عباسیه و از باختر به
اراج محدود است. این محله با بزرگراه‌های ارتش (بلوار ستاد نیروی زمینی ارتش)، شهید بابایی، امام علی (ع)، و شهید صیاد شیرازی در ارتباط است.
از اماکن تاریخی و مذهبی این محل می‌توان به دبستان قدیمی نوبهار با قدمت بیش از ۱۰۰ سال و مسجد جامع آن با قدمت ۲۵۰ سال اشاره کرد. مجتمع خدمات بهزیستی حضرت علی (ع) (مرکز توان‌بخشی ازگل)، درمانگاه سیدالشهداء (ع)، مجتمع فرهنگی هدى، مجموعۀ فرهنگی مروارید،
بوستان ازگل،
باغ فرهنگیان، و مجتمع مسکونی شهید بابایی و شهید صادقی جملگی در محلۀ ازگل واقع‌اند.
•
موسوی‌زاده، حسن، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «ازگل»، ص۱۰۸.
