استصلاح

استصلاح به معنی استنباط حکم بر اساس مصالح مرسله می باشد.

استصلاح عبارت است از به دست آوردن حکم واقعه‏ای که نص و اجماعی درباره آن وجود ندارد بر اساس مصلحتی عام که از آن به «مصلحت مرسله» تعبیر می‏شود.

مصلحت مرسله، مصلحتی است که دلیل و شاهدی شرعی بر اعتبار یا عدم اعتبار آن وجود ندارد.

واژه استصلاح به عنوان یکی از روش‏های استنباط در فقه اهل تسنن مطرح است و فقهای شیعه در علم اصول فقه به مناسبت بیان ادله احکام از آن سخن گفته‏اند.

حجیت استصلاح میان مذاهب چهارگانه اهل سنت مورد اختلاف است، اما به اتفاق و اجماع فقیهان امامیه حجیت ندارد. البته اگر عقل مصلحتی را به طور کامل ادراک و به اعتبار آن از ناحیه شارع قطع پیدا کند، عمل بر طبق آن جایز است، اما این مصلحت، «مصلحت مرسله» نیست.

۱.	↑ الاصول العامة للفقه المقارن، ص ۳۸۱-۳۸۴.
۲.	↑ الاصول العامة للفقه المقارن، ص ۴۰۳-۴۰۴.
۳.	↑ الموسوعة الفقهیة المیسرة ج۲، ص ۴۴۷.