استعمال لفظ تثنیه در معانی متعدد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
استعمال
لفظ تثنیه در معانی متعدد به بکار گیری لفظ دارای
صیغه تثنیه، در معانی متعددِ مستقل اطلاق می‌شود.
یکی از اقسام
استعمال لفظ در معانی متعدد، استعمال لفظ تثنیه در معانی متعدد و
اراده هر یک به طور مستقل است، مثل این که گفته شود: «رأیت عینین» و از آن عین باکیه (چشم) و عین جاریه (چشمه) اراده شود؛ با این توجیه که جمله «رأیت عینین» به منزله این است که گفته شود: «رأیت عینا و رأیت عینا»؛ بنابراین، اگر لفظ «عین» دوبار تکرار شود، اشکال ندارد که از هر کدام معنای جداگانه‌ای اراده شود.
درباره استعمال لفظ تثنیه در معانی متعدد اختلاف وجود دارد.
صاحب معالم معتقد است استعمال لفظ تثنیه و جمع در بیش از یک معنا
جایز و جواز آن به نحو
حقیقت است و استعمال لفظ مفرد در بیش از یک معنا جایز ولی جواز آن به نحو
مجاز است.
برخی دیگر از اصولی‌ها معتقدند استعمال لفظ مفرد، تثنیه و جمع در بیش از یک معنا جایز است، هر چند این استعمال مخالف
ظهور عرفی بوده و
احتیاج به قرینه دارد.
مرحوم «
آخوند خراسانی »
و مرحوم «
مظفر »
استعمال لفظ مفرد، تثنیه و جمع را در بیش از یک معنا جایز نمی‌دانند.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «استعمال لفظ تثنیه در معانی متعدد».
