• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استفهام استبطایی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



پرسش به انگیزه ابراز نارضایتی از تاخیر در انجام کار را استفهام استبطایی گویند.



« استبطا » یعنی ایجاد سستی و کاهلی و کندی در کسی، و «استفهام استبطایی» از اقسام استفهام مجازی و به این معنا است که گوینده از درنگ در انجام کاری گله دارد؛ لذا سخن خود را در قالب سؤال و استفهام بیان می‌کند؛ مانند:
۱. (... متی نصر الله...)؛ «پیروزی خدا کی خواهد بود».
۲. (ویقولون متی هذا الوعد ان کنتم صادقین)؛ «و می‌گویند اگر راست می‌گویید پس این وعده عذاب کی خواهد بود».
در آیه نخست، استفهام به سبب تاخیر در وعده نصرت الهی، و در آیه دوم، سؤال از درنگ در وعده عذاب قیامت است.
[۵] بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۷۰۴.
[۶] جر، خلیل، فرهنگ لاروس، ج۱، ص۱۵۲.



۱. بقره/سوره۲، آیه۲۱۴.    .
۲. یس/سوره۳۶، آیه۴۸.    .
۳. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۲، ص۳۴۲.    
۴. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۲۷۲.    
۵. بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۷۰۴.
۶. جر، خلیل، فرهنگ لاروس، ج۱، ص۱۵۲.



فرهنگ‌نامه علوم قرآني، برگرفته از مقاله «استفهام استبطایی».    



جعبه ابزار