اسعد بن مسعود
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اسعد بن مسعود عتبی، در سال (
۴۰۴ه۴۹۴) در
نیشابور به دنیا آمد و در محله مدرسه بیهقی زندگی کرد. او ابتدا علم ادب را از
منصور بن عبداللّه لملک ثعالبی آموخت و از عالمان دیگری مانند
ابوبکر حیری و
ابوسعید صیرفی حدیث روایت کرد. او شاعر و کاتب بود و در جامع منیعی جلسات
املای حدیث برگزار می‌کرد.
آثار علمی او شامل کتاب‌های «درة التاج و تاج الرسائل» است. در جوانی در دیوان
غزنوی و
سلجوقی کار می‌کرد و سفرهای زیادی داشت، اما در نهایت به زندگی ساده و کنج‌نشینی روی آورد و تا آخر عمر در قید حیات بود.
او در جمادی الاولی سال ۴۹۴ هجری درگذشت و در نیشابور دفن شد.
برخی سال وفات او را
۴۸۵ه ذکر کرده‌اند.
ابوابراهیم اسعد بن مسعود بن علی عتبی کاتب نیشابوری، در سال ۴۰۴ه در نیشابور متولد شد و در محله مدرسه بیهقی سکونت داشت.
ابوابراهیم ابتدا نزد منصور بن عبداللّه لملک ثعالبی علم ادب را فرا گرفت و از افرادی مثل ابوبکر حیری و ابوسعید صیرفی و دیگران حدیث نقل کرد.
اسعد عتبی افرادی مثل ابوطاهر سنجی و عبداللّه لخالق شحّامی از او حدیث نقل کرده‌اند.
اسعد نیشابوری مردی شاعر و کاتب بود و در جامع منیعی، مجلس املای حدیث برپا نموده و مدت ها در آنجا املای حدیث کرد. بزرگان و محدثان در مجلس او حاضر می شدند.
یاقوت وی را فردی مورد اعتماد توصیف نمود. گویند او در ایام جوانی کاتب دیوان غزنوی و سلجوقی بوده و مسئولیت جمع آوری خراج را برعهده داشت و به همراهی ابوسعید محمد بن منصور عمید خراسان سفرها نمود و همنشین بزرگان شد و پستی و بلندی روزگار چشید؛ ولی عاقبت کارهای دیوانی را رها کرده و از عمل خویش توبه نموده و ملازمت کنج خانه و قناعت را برگزید و تا آخر عمر نظام الملک در قید حیات بود.
اسعد کاتب دارای اثر علمی با نام درة التاج و تاج الرسائل است.
عتبی سرانجام در جمادی الاولی سال ۴۹۴ق درگذشت.
محل دفن==
اسعد نیشابوری در مقبره شاهنبر نیشابور دفن شد. ۴ البته برخی وفات او را در سال ۴۸۵ه ذکر کرده اند. ۵
پی نوشت ها
[۵] ـ معجم الادباء ۶ / ۹۷. ۲ ـ تاریخ الاسلام ۳۴ / ۳۴۲. ۳ ـ معجم الادباء ۶ / ۹۷ و ۹۸. ۴ ـ الانساب ۴ / ۱۵۰. ۵ ـ هدیة العارفین ۱ / ۲۰۴.
دیگر منابع: الکامل فی التاریخ ۱۰ / ۳۲۶؛ معجم المؤلفین ۲ / ۲۴۸؛ لغت نامه ۲ / ۱۹۴۵.
