اصالت عدم اشتراک
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نفی احتمال وضع ثانوی برای یک لفظ می باشد.
اصالت عدم اشتراک، از
اصول لفظی است و کاربرد آن در جایی است که لفظی برای معنایی وضع شده و در معنای دیگری هم استعمال می‌شود، به گونه‌ای که احتمال داده می‌شود واضع، لفظ را برای معنای دوم هم وضع کرده باشد تا
مشترک لفظی باشد. در چنین مواردی به کمک اصالت عدم اشتراک، احتمال وضع ثانوی منتفی می‌گردد.
برای مثال،
صیغه امر برای
وجوب وضع شده و در معنای دیگری مثل ندب هم به کار رفته و
مکلف یقین به
وضع ثانوی ندارد، ولی احتمال می‌دهد که واضع صیغه امر را برای معنای ندب هم وضع کرده باشد تا مشترک لفظی شود؛ در این مورد با تمسک به اصالت عدم اشتراک، این احتمال نفی می‌گردد.
در مورد اصالت عدم اشتراک، مادامی که اشتراک ثابت نشده باشد، لفظ بر معنای اول آن
حمل می‌گردد و با اثبات اشتراک،
لفظ در هیچ یک از معانی تعین پیدا نمی‌کند و
مجمل باقی می‌ماند، مگر آن که
قرینه‌ای (
قرینه معینه ) در کار باشد.
مدرک حجیت اصالت عدم اشتراک،
بنای عقلا است.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «اصالت عدم اشتراک».
