• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اصحاب الجنه(صاحبان باغ سوخته) (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اصحاب‌الجنه، صاحبان باغى در يمن كه بر اثر طغيانگرى و ادا نكردن حقوق نيازمندان، باغشان به‌وسيله عذاب الهى نابود شد.



اصحاب‌الجنه، صاحبان باغى در يمن كه بر اثر طغيانگرى و ادا نكردن حقوق نيازمندان، باغشان به‌وسيله عذاب الهى نابود شد.




۲.۱ - کشاورز نیکوکار

داستاني عبرت‌انگيز در سوره قلم به نام اصحاب الجنه (صاحبان باغ) آمده است. چند نفر از کشاورزان ثروتمند پدري خير و نيکوکار داشتند که داراي باغي سبز و خرم بود و همه ساله کارش اين بود که در هنگام ميوه چيني، فقرا و مساکين را از محصول باغ بهره‌مند مي‌ساخت و سپس مصرف سالانه خود را برداشت مي‌کرد. اين عمل هم چنان ادامه داشت تا جايي که فقرا و مساکين روز شماري مي‌کردند تا اين موسم برسد.

۲.۲ - تصمیم فرزندان

همان‌گونه که ذکر شد اين مرد خَير اين‌گونه رفتار مي‌کرد؛ چرا‌که خود را شريک و سهيم فقرا مي‌دانست. عاقبت وقتي اين مرد بزرگ و داراي سعه صدر، دار فاني را وداع گفت، بعضي از فرزندانش که داراي صفت زشت خست و بخل بودند، بقيه وراث را هم تحريک کرده و گفتند: ما عائله‌منديم و خود به محصول باغ نيازمندتريم. در نتيجه با هم تصميم گرفتند تمام مستمندان را که هر ساله از محصول باغ بهره‌مند مي‌شدند، محروم سازند. خداوند مي‌فرمايد: آنان هم قسم شدند که صبحگاه ميوه را بچينند؛ يعني همه را خود بردارند؛ و هيچ استثنا نکردند.

۲.۳ - تبدیل باغ به خاکستر

قرائن نشان مي‌دهد خودشان آن چنان هم نيازمند نبودند؛ بلکه به علت بخل اين کار را کردند و حتي موقع تصميم‌گيري و يا رفتن، انشاءا... هم نگفتند. خداوند هم از اين حرکت آنان خوشش نيامد؛ ازاين‌رو شبانگاه که همه آن‌ها خواب بودند، و بلايي بر سر اين باغ فرود آمد و همچون صاعقه‌اي تمام آن را سوزاند و چيزي جز مشتي زغال و خاکستر سياه باقي نماند.

۲.۴ - حرکت برای میوه‌چینی

فرزندان، صبحگاه طبق قرار قبلي هم ديگر را صدا زدند؛ و گفتند که اگر مي‌خواهيد ميوه بستان را بچينيد، برخيزيد تا به باغستان برويم. صبحگاه آماده شدند و به سوي باغ حرکت کردند؛ در‌حالي‌که آهسته با هم سخن مي‌گفتند: که مواظب باشيد حتي يک فقير هم داخل باغ نشود. چنان آهسته صحبت مي‌کردند که کسي صداي آن‌ها را نشنود.
چنين به نظر مي‌رسد که به خاطر سابقه همه ساله عمل خير پدر، جمعي از مساکين و فقرا چشم به راه بودند که ميوه‌چيني شروع شود و آن‌ها هم به نوا برسند؛ لذا اين فرزندان ناخلف چنان مخفيانه حرکت کردند که هيچ‌کس احتمال ندهد. و به اين ترتيب صبحگاهان با چنين قصدي به سوي باغ، آن هم با عزم خودداري از بخشش به مستمندان حرکت کردند؛ زيرا از تمناي مستمندان عصباني بودند؛ ليکن وقتي وارد باغ شدند، تعجب کردند و گفتند شايد ما راه را گم کرده‌ايم و عوضي آمده‌ايم. سپس متوجه شدند، بلايي باغ را درهم نورديده و هيچ‌چيز باقي نمانده است.


اين داستان به خصوص براي جواناني که پدري صالح دارند و يا کارهاي نيکي در آن خانواده جريان دارد، بسيار آموزنده است که نه‌تنها هرگز آن کارها را قطع نکنند، بلکه به عنوان الگو از آن‌ها استفاده کنند و خود نيز سعي کنند در زندگي، باقيات الصالحات از خود به يادگار بگذارند؛ زيرا اثر وضعي اين‌گونه کارها قبل از آخرت در اين دنيا هم هست.


اعتراف اصحاب‌الجنه؛
امتحان اصحاب‌الجنه؛
پنهان‌كارى اصحاب‌الجنه؛
تسبيح اصحاب‌الجنه؛
تنبه اصحاب‌الجنه؛
توبه اصحاب‌الجنه؛
رذايل اصحاب‌الجنه؛
عقيده اصحاب‌الجنه.


۱. مجمع البیان، شیخ طبرسی، ج۱۰، ص۹۲.    
۲. قلم/سوره۶۸، آيه۱۷ ۲۴.    
۳. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۹، ص۶۲۳، ذیل آیه.    
۴. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲۴، ص۳۹۴، ذیل آیه.    
۵. مجمع البیان، شیخ طبرسی، ج۱۰، ص۹۲.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «اصحاب‌الجنة».    



جعبه ابزار