اصل حکمی2
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اصل حکمی به اصل مبیِّنِ
حکم ظاهری ، پس از
شک در
حکم واقعی اطلاق میشود.
اصل حکمی، از اقسام
اصول عملی و مقابل
اصل موضوعی میباشد و آن، اصلی است که پس از شک در حکم واقعی، برای رفع سرگردانی
مکلف و بیان حکم ظاهری به کار میرود؛ برای مثال، نمیدانیم در
اسلام ، «استعمال دخانیات»
حلال است یا
حرام ، و چون در این مورد، اصل موضوعی وجود ندارد، نوبت به اصل حکمی، یعنی
اصالت حلیت ، میرسد.
اصل موضوعی بر اصل حکمی مقدم است، زیرا شک در
حکم ، مسبب از شک در
موضوع میباشد؛ بنابراین، هرگاه اصل موضوعی جاری گردید و موضوع روشن شد، دیگر نوبت به اصل حکمی نمیرسد؛ همان گونه که در
اصل سببی و مسببی نیز حکم چنین است.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «اصل حکمی».