اصول فقه مقارن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اصول فقه مقارن به دانش پیرامون قواعد
استنباط احکام ، با رویکرد تطبیق بین آرا و مذاهب اطلاق میشود.
اصول فقه مقارن (مقایسهای) یا
اصول فقه تطبیقی ، علمی است که به جمع آوری آرا و مبانی اصولی عالمان
مذهب یا مذاهب مختلف اسلامی، به منظور سنجش، ارزش گذاری و گزینش نظر برتر، میپردازد.
علم جمع آوری، بررسی و مقایسه دیدگاههای فقهی و یا اصولی، از قدیم با عنوان «علم الخلاف» میان فقها و اصولیون مطرح بوده است.
البته برخی معتقدند «علم المقارنه» و «علم الخلاف» با یک دیگر تفاوت دارند؛ در ذیل، به سه
نظریه در این باره اشاره میشود:
۱. «علم الخلاف» تنها به گردآوری آرای عالمان میپردازد، ولی «علم المقارنه» افزون بر آن، به سنجش، ارزش گذاری و انتخاب نظر برتر میپردازد؛
۲. در «علم الخلاف» تنها به اختلاف میان عالمان پرداخته میشود، ولی «علم المقارنه» هم به نظریات اختلافی و هم به موارد اتفاق میپردازد؛
۳. در «علم الخلاف» با این پیش فرض به سنجش دیدگاهها پرداخته میشود که نظریات مخالف، رد و از نظریههای موافق دفاع گردد، اما در «علم المقارنه» چنین پیش فرضی وجود ندارد و شخص تنها به دنبال کشف
حقیقت و نظر برتر است.
به نظر میرسد «علم الخلاف» و «علم المقارنة» یک
علم است و این دیدگاهها در حقیقت، مربوط به سیر تحول آن میباشد.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «اصول فقه مقارن».