اعطای قابلیت وجودی به انسان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: انسان،
استعداد.
پرسش: خداوند متعال بر چه اساس و معیار و در چه مرحله‌ای، قابلیت و استعداد وجودی هر انسانی را به او عطا فرمود؟
پاسخ: اگر چه
فیض اقدس باید اولین مرحله‌ی تعیین ملاک تفاوت‌ها باشد، ولی ظهور و بروز آن در مرتبه
فیض مقدس محقق می‌شود؛ زیرا در مرتبه‌ی فیض اقدس
کثرت وجود ندارد.
در پاسخ به این پرسش چند نکته را متذکر می‌شویم:
خلقت جهان هستی، مستلزم وجود تفاوت و اختلاف است.
وجود تفاوت و اختلاف بر اساس
حکمت است و دارای ملاک و معیار است؛ زیرا تمام کارهای خداوند بر اساس
حکمت و دارای
مصلحت و ملاک است.
شناخت ملاک و معیار تفاوت موجودات در حیطه
علم بشری نیست؛ و راه تشخیص آن در اختیار انسان قرار داده نشده است. بنابر این، به این پرسش که چرا
خداوند اصل استعدادها را در انسان‌ها متفاوت قرارداده است؟ نمی‌توان پاسخ دقیق و با شرح و توضیح ارائه کرد؛ نهایت چیزی که در این مورد می‌توان گفت؛ این است که خلقت جهان هستی، مستلزم وجود تفاوت و اختلاف است. و با فرض لزوم خلقت این جهان، پرسش از علت وجود تفاوت و اختلاف، مانند این است بگوییم چرا خداوند
نمک را شور، و
شکر را شیرین قرار داده است؟
اما این پرسش که خداوند در کدام مرحله این تفاوت‌ها را مقرر و معین کرده است؟ آیا در مرتبه فیض اقدس بوده، یا در مرتبه فیض مقدس؟ به نظر می‌رسد هر چند فیض اقدس باید اولین مرحله‌ی تعیین ملاک تفاوت‌ها باشد، ولی ظهور و بروز آن در مرتبه فیض مقدس محقق می‌شود؛ زیرا در مرتبه‌ی فیض اقدس
کثرت وجود ندارد. (توضیح این‌که کثرات ابتدا به صورت علمی تحقق می‌یابند؛ یعنی لوازم
اسما و صفات و
ماهیات اشیای خارجی، ظهور علمی می‌یابند و چون در ظهور علمی، کثرت و
تعدد مفیض و مستفیض وجود ندارد، ظهور علمی اشیا به واسطه فیض اقدس تحقق می‌یابد؛ یعنی اقدس از شوائب کثرات است. سپس (ماهیات و لوازم اسما و صفات) تحقق عینی و خارجی می‌یابند که ظهور خارجی و عینی ماهیات را به فیض مقدس می‌دانند. فیض مقدس را فیض منبسط،
نفس رحمانی، روح محمدی و
اول ما خلق الله نیز می‌نامند.)
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «اعطای قابلیت وجودی به انسان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۱۶.
