الآثار(خام)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَلآثار، كتابي فقهي به زبان عربي در ابواب گوناگون فقه حنفي، نوشتة ابوعبدالله محمد بن حسن بن فرقد شيباني (۱۳۲ـ۱۸۹ق/۷۵۰ـ ۸۰۵م)، فقيه حنفي و از شاگردان بي‌واسطة ابوحنيفه و مالك بن انس، و يكي از بنيادگذاران فقه حنفي كه بيشتر آثارش را در ان زمينه نگاشته است.
شيباني الآثار را از شرح باب وضو در فقه آغاز كرده و پس از آن ساير شاخه‌هاي فرعي فقه حنفي را تشريح كرده است. روش او در تدوين اين كتاب و ديگر كتابهايش، مقدم دانستن حديث بر رأي است، اما رأي را نيز يكسره نفي نكرده است.
اين كتاب را نخستين‌بار، عبدالحي لكهنوي در ۱۳۰۱ق/۱۸۸۴م در لكهنو و ديگر بار خود او آن را در ۱۳۰۹ق/۱۸۹۲م در لاهور همراه با توضيحاتي به زبان اردو به چاپ رسانده است. پس از آن چند بار ديگر تجديد چاپ شده و در ۱۳۸۴ق/۱۹۶۴م نيز به كوشش ابوالوفاي افغاني در كراچي (پاكستان) به چاپ رسيده است. نسخه‌هاي خطي آن در كتابخانة مدرسية فيضية قم، موزة بريتانيا و كتابخانه‌هاي هند و تركيه و كشورهاي عربي موجود است.
مآخذ: بروكلمان (آلماني)، ص ۲۸۸ـ۲۹۱؛ جامعه‌الدول العربيه، مجله معهد المخطوطات العربيه، ۹(۱)/۳۶؛ سركيس، معجم المطبوعات، ۲/۱۱۶۴؛ سزگين (عربي)، ۲/۵۲ ـ۷۳؛ فيضية قم، فهرست خطي، ۱/۳ـ۴؛ كحاله، عمر رضا، المنتخب من مخطوطات المدينه المنوره، دمشق، مجمع اللغه العربيه،۱۹۷۳م، ص ۱۷؛ مكتبه كوپريلي، فهرس مخطوطات، ۱/۱۲۶؛ منجد، صلاح‌الدين، معجم المخطوطات المطبوعه، بيروت، دارالكتاب الجديد، ۱۴۰۰ق، ۲/۸۶.
سيدعلي آل‌داود
