• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امام زاده اسماعیل (برگ جهان )

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اسماعیل، امامزاده emām-zāde esmāʾīl ، امامزاده‌ای در باختر آبادی برگ جهان واقع در بخش لواسانات، دهستان لواسان کوچک.



امامزاده اسماعیل از فرزندان امام موسى کاظم (ع) بوده که در آبادی برگ جهان شهید، و در همان‌جا مدفون شده است. بنابر متن زیارت‌نامه‌ای که در داخل امامزاده وجود دارد و به نقل از کتاب کنز الانساب، سرگذشت امامزاده اسماعیل این‌گونه توصیف شده است: «اما اسماعیل بن حضرت امام موسى کاظم (ع) را در موضع بدکیجان (برگ جهان) به دهنۀ رودبار طایفۀ الیاسیان شهید کردند و طایفۀ بهادریان در شب، پنهان آن شاهزاده را برداشتند، در پایان ده به زیر درخت چنار دفن کردند.»
[۱] کنز الانساب، ص۸۱، بمبئی، ۱۳۰۲ ق.
[۲] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۵۶، تهران، ۱۳۸۲ ش.



در شمال رود برگ جهان، در ۲۵ کیلومتری شهر لواسان، پس از روستای افجه، در ارتفاع ۹۹۴‘۱ متری از سطح دریا، بنای تازه‌ساخته‌شدۀ امامزاده اسماعیل قرار دارد. بنای اولیۀ این بقعه پس از ۱۳۷۰ ش تخریب، و در ۱۳۷۶ش بازسازی شده است.
[۳] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۵۵، تهران، ۱۳۸۲ ش.
[۴] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۵۸، تهران، ۱۳۸۴ ش.
این بنا با قدمتی حدود ۷۰۰ سال مشتمل بر گنبدی مخروطی‌شکل و مصالح سنگ و ساروج، مبین مظاهر و ویژگی‌های نفیس معماری گذشته بوده است.
[۵] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۵۸، تهران، ۱۳۸۴ ش.
[۶] «برگ جهان»، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری (بش ).

بنای کنونی امامزاده با مساحتی حدود ۵۰ مـ۲ شامل اتاقی مربع‌شکل و نسبتاً بزرگ با ایوانی در شمال و باختر، از سنگ و سیمان و آهن ساخته شده.
[۷] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۵۸، تهران، ۱۳۸۴ ش.
[۸] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۵۶، تهران، ۱۳۸۲ ش.
و بر بالای آن، گنبد فلزی مدور نه‌چندان زیبایی نصب شده است. بدنۀ داخلی بنا و ایوان گچ‌اندود، و بر سطوح دیوارهای جانبی و ایوان تا ارتفاع حدود ۱۲۰ سانتی‌متر، سنگ طوسی‌رنگ مرمر نصب شده است. بنای کنونی فاقد هرگونه ارزش معماری یـا هنـری است؛ بـا این‌حال، امـروزه در فهرست آثـار تاریخی ـ فرهنگی سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده است.
[۹] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۵۶، تهران، ۱۳۸۲ ش.
[۱۰] «بقاع متبرکۀ شهرستان لواسانات»، امامزاده‌ها (بش ).



۱. کنز الانساب، ص۸۱، بمبئی، ۱۳۰۲ ق.
۲. پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۵۶، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۳. پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۵۵، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۴. سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۵۸، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۵. سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۵۸، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۶. «برگ جهان»، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری (بش ).
۷. سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۵۸، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۸. پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۵۶، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۹. پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۵۶، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۱۰. «بقاع متبرکۀ شهرستان لواسانات»، امامزاده‌ها (بش ).



موسوی‌زاده، حسن، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «امام زاده اسماعیل (برگ جهان )»، ص۱۴۱.    






جعبه ابزار