• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امام زاده خواجه سلطان احمد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


خواجه سلطان احمد، امامزاده emām-zāde xāje soltān ahmad ، امامزاده‌ای واقع در آبادی لواسان بزرگ.



بقعۀ این امامزاده در منطقه‌ای کوهستانی، در حدود ۴۵ کیلومتری گلندوک، در شمال باختری آبادی لواسان بزرگ در محلۀ رودبار، و در حد فاصل مسجد و حسینیۀ این محله، در محوطۀ وسیعی که دو چنار کهن‌سال در آن وجود دارد، واقع شده است.
[۱] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۲۰، تهران، ۱۳۸۲ ش.
[۲] طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامۀ صد سالگی شهرداری تهران، ص۱۰۷، تهران، ۱۳۸۷ ش.


نسب این امامزاده بر اساس کتاب کنز الانساب، به امام موسى کاظم (ع) بازمی‌گردد. در این کتاب آمده است که خواجه سلطان احمد از کرهرود (امروزه شهری در استان مرکزی) به ولایت لواسان آمده، و در آنجا افرادی از طایفه‌های سری و مری او را به شهادت رسانده‌اند.
[۳] کنز الانساب، ص۶۴، بمبئی، ۱۳۰۲ ق.


بنای بقعۀ این امـامزاده با حدود ۴۰۰ مـ۲ مساحت در فضایی مشجر به وسعت ۰۰۰‘ ۳ مـ۲ قرار دارد.
[۴] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۶۰، تهران، ۱۳۸۴ ش.
این بنا مشتمل بر دو قسمت مجزا ست: قسمت نخست که در خاور قسمت دیگر واقع شده، بنای برج‌مانندی است که از خارج دارای پلان هشت‌ضلعی است و در داخل هر ضلع، طاق‌نمایی با قوس‌های جناغی تعبیه شده است. گنبد رُک آن دو پوشه و از داخل به صورت عرقچین است. مصالح به‌کار رفته در قسمت نخست، سنگ لاشه و ملاط گچ سنتی است. قسمت دوم، بنای مسجدی است که خود به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود. بخش شمالی آن پلان مربعی با گنبد عرقچین است و یزدی‌بندی‌هایی در زیر گنبد کار شده است. در بخش جنوبی نیز اتاق دیگری وجود دارد که دارای طاق و تویزه است، و یزدی‌بندیهایی برای تزیین طاق و تویزه‌ها در زیر آنها به کار رفته است.
اهالی آبادی لواسان بزرگ معتقدند که این مسجد در قدیم آتشگاه بوده و بعدها به مسجد بدل شده است.
[۵] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۲۰، تهران، ۱۳۸۲ ش.
در داخل ضریح فلزی موجود در بقعۀ امامزاده خواجه سلطان احمد، صندوقی چوبی با تاریخ ۹۳۷ ق وجود دارد؛ این صندوق دارای منبت‌کاری‌هایی با نقوش گل و بوته، اسلیمی و نیز کتیبه‌هایی از آیات قرآنی به خط ثلث، نستعلیق و شکستۀ آیات قرآنی است.
[۶] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۲۱، تهران، ۱۳۸۲ ش.
[۷] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۶۰، تهران، ۱۳۸۴ ش.

این بنا بر اساس فهرست بناهای تاریخی میراث فرهنگی، متعلق به سده‌های ۷ و ۸ ق است. بقعۀ امامزاده خواجه سلطان احمد در ۱۳۵۴ ش در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
[۸] پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۲۰، تهران، ۱۳۸۲ ش.
[۹] طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامۀ صد سالگی شهرداری تهران، ص۱۰۷، تهران، ۱۳۸۷ ش.


۱. ↑ پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۲۰، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۲. ↑ طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامۀ صد سالگی شهرداری تهران، ص۱۰۷، تهران، ۱۳۸۷ ش.
۳. ↑ کنز الانساب، ص۶۴، بمبئی، ۱۳۰۲ ق.
۴. ↑ سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۶۰، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۵. ↑ پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۲۰، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۶. ↑ پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۲۱، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۷. ↑ سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۱۶۰، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۸. ↑ پازوکی طرودی، ناصر، آثار تاریخی شمیران، ج۱، ص۱۲۰، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۹. ↑ طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامۀ صد سالگی شهرداری تهران، ص۱۰۷، تهران، ۱۳۸۷ ش.


• موسوی‌زاده، حسن، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «امام زاده خواجه سلطان احمد»، ص۸۲۰.    


رده‌های این صفحه : امام زادگان و بقاع متبرکه | امامزاده های تهران
جعبه ابزار