• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امام زاده مطیب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مطیب، امامزاده emām-zāde motayyeb ، امامزاده‌ای واقع در محلۀ اوین، منطقۀ ۱ شهرداری تهران.



نسب این امامزاده که در نزدیکی میدان عطاءالدین، خیابان شهید کچویی، و در دامنۀ کوه‌های مشرف بر محلۀ درکه واقع شده است، براساس زیارت‌نامۀ موجود در بقعه به امام موسى کاظم (ع) می‌رسد.
[۱] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۳۱، تهران، ۱۳۸۴ ش.
[۲] طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژۀ نامۀ صد سالگی شهرداری تهران، ص۳۹، تهران، ۱۳۸۷ ش.

==ویژگی‌های بقعه امامزاده مطیب=
در گذشته ساختمان این امامزاده مساحتی حدود ۷۰ مـ ۲ داشته، و دارای بقعه‌ای ساده، مستطیل‌شکل و گنبدی سبزرنگ از جنس شیروانـی به طول شرقـی ـ غربی ۸ متر و عرض ۴ متر بوده است.
[۳] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۳۱، تهران، ۱۳۸۴ ش.
[۴] مصطفوی، محمدتقی، «نوشته‌ها و بناهای تاریخی در تهران قدیم و خارج شهر»، اطلاعات ماهانه، ص۱۷، تهران، ۱۳۳۱ ش، شم‌ ۵۷.

بنای این بقعه در چندین دوره بازسازی شده، و مساحت آن نیز طی زمان گسترش یافته است. امروزه مساحت بنای امامزاده حدود ۱۴۷ مـ۲، و مساحت عرصۀ آن ۵۷۳ مـ۲ است. بنای بقعه نیز شامل یک شبستان در جهت قبله است و ضریح در گوشۀ شمال آن قرار دارد. ارتفاع نمای جنوب شرقی ۵ / ۳ متر، و ارتفاع نمای جنوب غربی ۵ / ۵ متر است. کف صحن پوشیده از سنگ مات و برخی قسمت آن آسفالت یا سیمانی است. دیوار ضلع جنوبی صحن از سیمان سفید است.
بالای دیوار به صورت شیب‌دار ساخته شده است تا آب باران و برف به پایین سرازیر شود. یک فضای ایوانی‌شکل با عرض حدود دو متر که اندکی نیز شیب دارد، تمام دیوار شرقی بقعه را به خود اختصاص داده است. کف ایوان با سنگ مرمر پوشیده شده است. شبستان یک پله از ایوان بلندتر است. ازاره‌ای به ارتفاع ۲۰ / ۱ متر از سنگ مرمر سفید در جداره‌های داخلی اجرا شده، و پس از آن، دیوار و سقف با گچ‌بری تزیین شده است. کف شبستان با کاشی سرامیک پوشانده شده است.
بقعه دارای ۶ پنجره است. کف مرمر آن نیز با فرش پوشانده شده است. ضریح تقریباً در نیمۀ شمالی بقعه قرار دارد. در گذشته، بقعه اتاق کوچکی بوده، و ضریح هم در مرکز آن قرار داشته است. با گسترش حرم، ضریح در نیمۀ شمالی فضای حرم قرار گرفته است. ضریح چوبی سبزرنگ دارای ابعاد تقریبی ۷۵ / ۱ × ۲۰ / ۱ × ۲ متر است.
[۵] حبیبی، حسن، امامزاده‌ها و تربت برخی از پاکان و نیکان، ج۱، ص۴۰۵-۴۰۴، تهران، ۱۳۸۸ ش
[۶] مصطفوی، محمدتقی، «نوشته‌ها و بناهای تاریخی در تهران قدیم و خارج شهر»، اطلاعات ماهانه، ص۱۷، تهران، ۱۳۳۱ ش، شم‌ ۵۷.
روی گنبد ضریح، پارچه‌ای سبز کشیده شده که در هر گوشۀ این پارچۀ مخمل عبارت‌هایی با رنگ‌های قرمز، نارنجی، زرد و جز آن گل‌دوزی شده است. گفته می‌شود قدمت ضریح به حدود ۱۵۰ سال می‌رسد.
صندوق بزرگ مرقد، تقریباً تمام فضای ضریح را در برگرفته است. ارتفاع صندوق یک متر، و روی صندوق پارچۀ ترمه‌ای کشیده شده است. صندوق با کاشی‌های مربع آبی کم‌رنگ به ابعاد ۱۵× ۱۵ سانتی‌متر، کاشی‌کاری شده است. سقف بقعه در نمای ظاهری به صورت شیروانی است که گنبد فلزی کوچکی به رنگ سبز، در میانۀ آن قرار گرفته است. سقف بقعه در نمای داخلی مسطح و گچ‌کاری است. ارتفاع نوک گنبد با کف داخل بقعه حدود ۷ متر است. گنبد کوچک بیرونی نیز ۲۰ / ۲ متر است.
فضای داخل بقعه ساده و بی‌پیرایه است و هیچ اثر تاریخی در آن وجود ندارد. تنها اثر باقی‌ماندۀ این بقعه دری با تزیینات خاتم‌کاری و آینه‌کاری است. روی هم رفته از مصالح به کار برده شده در بنای این بقعه می‌توان به سنگ مرمر، گچ، کاشی، چوب، رنگ، حلبی، فولاد و سیمان اشاره کرد. ح
[۷] بیبی، حسن، امامزاده‌ها و تربت برخی از پاکان و نیکان، ج۱، ص۴۰۵-۴۰۴، تهران، ۱۳۸۸ ش
[۸] سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۳۱، تهران، ۱۳۸۴ ش.



در محوطۀ امامزاده مطیب، گورستانی وجود دارد که شماری از اهالی اوین در گذشته در آن دفن شده‌اند.
[۹] اخوان توکلی، فرناز، «گزارش شناسایی مقدماتی گورستانهای تاریخی شهر تهران»، پژوهشنامه، ص۹۳، تهران، ۱۳۷۹ ش، دفتر یکم.



۱. سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۳۱، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۲. طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژۀ نامۀ صد سالگی شهرداری تهران، ص۳۹، تهران، ۱۳۸۷ ش.
۳. سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۳۱، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۴. مصطفوی، محمدتقی، «نوشته‌ها و بناهای تاریخی در تهران قدیم و خارج شهر»، اطلاعات ماهانه، ص۱۷، تهران، ۱۳۳۱ ش، شم‌ ۵۷.
۵. حبیبی، حسن، امامزاده‌ها و تربت برخی از پاکان و نیکان، ج۱، ص۴۰۵-۴۰۴، تهران، ۱۳۸۸ ش
۶. مصطفوی، محمدتقی، «نوشته‌ها و بناهای تاریخی در تهران قدیم و خارج شهر»، اطلاعات ماهانه، ص۱۷، تهران، ۱۳۳۱ ش، شم‌ ۵۷.
۷. بیبی، حسن، امامزاده‌ها و تربت برخی از پاکان و نیکان، ج۱، ص۴۰۵-۴۰۴، تهران، ۱۳۸۸ ش
۸. سروقدی، محمدجعفر، بقاع متبرکۀ استان تهران، ص۳۱، تهران، ۱۳۸۴ ش.
۹. اخوان توکلی، فرناز، «گزارش شناسایی مقدماتی گورستانهای تاریخی شهر تهران»، پژوهشنامه، ص۹۳، تهران، ۱۳۷۹ ش، دفتر یکم.



موسوی‌زاده، حسن، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «امام زاده مطیب»، ص۱۵۳۱.    






جعبه ابزار