امامزاده ابراهیم مجاب بابلسر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
{{جا:ویرایش}}
مرقد امامزاده ابراهیم، در جنوب شرقی شهر بابلسر قرار دارد و به «امامزاده ابراهیم ابوجواب» معروف است. ساختمان بقعه به صورت هشتضلعی با گنبد کلاه درویشی هشت ترک و ارتفاع ٢٠ متر است که در چهار جهت درهایی دارد. اضلاع خارجی بنا با طاقنماها و قاببندی مستطیل شکل و در بالا با تزئینات طاقنمایی شکل، نماسازی شده است.
در دورههای بعدی، بناهایی از جمله
مسجد و کفشکن به بنای اصلی افزوده شده است. داخل بنای اصلی و بر دیوار مسجد، گچبریهای ظریفی دیده میشود که در نوع خود بینظیر است. در این امامزاده، چهار در و یک صندوق قدیمی با کتیبههای تاریخی وجود دارد.
درِ دولنگه ورودی مسجد امامزاده، ٢/٣٨ متر ارتفاع و ٨٢ سانتیمتر پهنا دارد. هر لنگه شامل سه قسمت اصلی و دو بائو در طرفین و قاب، گره و حاشیههای کندهکاری شده است. بر پاسار بالای لنگه سمت راست این در، نام بانی: «بیبی فضّه خاتون بنت امیر صاعد» و بر پاسار پایین لنگه سمت راست: «عمل استاد علی بن استاد علی بن استاد فخرالدین بن استاد علی نجّار کتبه احمد بن حسین سیاهپوش» و بر پاسار پایین لنگه سمت چپ، «تمّت فی شهر محرم الحرام فی سنة ست و تسعمائه هجرة النبویه (علیهالسّلام) » (٩٠۶ه. ق) نگاشته شده است.
دری که به صحن حرم امامزاده ابراهیم گشوده میشود، دو لنگه است و ٢/۴٨ متر ارتفاع و ٨٩ سانتیمتر پهنا دارد. هر لنگه از این جفت در، شامل سه قسمت اصلی با دو بائو در طرفین است. بائوی سمت راست و چپ کندهکاری است. در قسمت وسط، قاب و گره و در بالا و پایین، کتیبهای با این مضمون قرار دارد:
امر هذه الباب المزار المتبرّک مرتضی الاعظم سیدعزیز بن سیدشمسالدّین المعروف ببابلکان عمل استاد محمد بن استاد علی النجّار الرازی فی التاریخ شهر محرم سنة احدی اربعین و ثمانمائه. (٨۴١ه. ق)
بالای این در، پنجره نورگیر مشبک بزرگی قرار دارد که زیر آن، کتیبهای به خط «تقی آملی» و کار «علی بن استاد اسماعیل نجار آملی»، معروف به رازی، مشتمل بر صلوات کبیره حک شده است. در غربی حرم، دو لنگه به ارتفاع ١٧٩ و پهنای ۴٩ سانتیمتر است که این کتیبه بر آن حک شده:
امر هذه العمارة الش-ریفه سید السادات والاشراف سید شمس الدّین بن سید عبدالعزیز بابلکان عمل استاد محمد بن استاد علی نجّار رازی فی تاریخ ذوالحجة سنة تسع و خمسین و ثمانمائه هجریة. (٨۵٩ه. ق)
در طرف شمالی حرم نیز دری با کندهکاریهای ظریف، شامل کتیبه ذیل است.
امر هذه العمارة الشریفه سید السادات سید شمس الدّین بن سید عبدالعزیز بابلکان فی تاریخ جمادی الاول سنة ثمان و خمسین و ثمانمائه (٨۵٨ ه. ق) عملی استاد محمد بن استاد علی نجّار رازی.
در وسط حرم، صندوقی چوبی قرار دارد که این عبارت تاریخی بر بدنه آن حک شده است:
امر هذه الروضة المیمون المبارک الشریف المنوّر المطهّر المقدّس سید الاعظم سلالة السادات سید مرتضی بن المرتضی الاعظم افتخار آل طاها و یاسین سید شمس الدّین ادام الله سیادتهما ابن سادات المرحوم سید حسین کیا بن سید عبدالله بن سید علی کیا بابلکان طاب ثراهم عمل استاد فخر الدّین و اخوه محمد بن علی بن اسماعیل بن علی النجّار الآملی المعروف بالرازی فی تاریخ شهر رمضان المبارک سنة خمس ثلثین و ثمانمائه». (٨٣۵ه. ق)
براساس تاریخ کتیبههای بیان شده، سیدشمسالدین بابلکانی، این بنا را در قرن نهم ه. ق ساخته است؛ بنا به روایتی گویا سر امامزاده ابراهیم آمل یا امامزاده ابراهیم قریه «ماجر کجور» - از اولاد امام کاظم (علیهالسّلام) در این بنا مدفون است. ازاینرو محل مجاور آن را مشهد سر میخوانند. این بنا به شماره ٣۴٣ به ثبت تاریخی رسیده است.
چنانکه اشاره شد، اهالی، امامزاده را ابوجواب و فرزند امام موسی کاظم (علیهالسّلام) میدانند که به یقین، این ادعا درست نیست.
«سیدمهدی بن مصطفی تفرشی» در این باره میگوید:
ابراهیم بن حسین بن علی بن عبیدالله
بن حسین الاصغر بن امام زین العابدین علی بن الحسین (علیهالسّلام)، در طبرستان مقتول شد. در مشهد سر مازندران امامزاده ابراهیم است. برخی میگویند سر اوست و بدنش در ناجر کجور است. محتمل است این ابراهیم باشد...
به ظاهر تفرشی این مطلب را از ابوالحسن عمری نقل کرده است؛ زیرا او مینویسد:
و ولد علی بن عبیدالله بن حسین الاصغر... عدّة من الولد کثیرة. و منهم: محمد المحدّث الجلیل ابن الحسن قتل هو و اخوه ابراهیم ولم یعقبا.
علی بن عبیدالله بن حسین اصغر، صاحب فرزندان زیادی بوده که از جمله آنان، محمد بن حسن که محدّثی جلیلالقدر است که به همراه برادرش ابراهیم به شهادت رسید و نسلی از ایشان باقی نمانده است.
ابوالفرج اصفهانی، شهادت این دو بزرگوار را در واقعه و کارزار «یعقوب بن لیث صفّاری» و «حسن بن زید» در طبرستان بیان کرده است
که در این صورت، باید سال ٢۶١ه. ق باشد؛ زیرا یورش یعقوب به طبرستان که به شهادت برخی از اطرافیان حسن بن زید داعی انجامید، در این سال اتفاق افتاد و حسن بن زید داعی به دیلم گریخت.
ابوالحسن بیهقی، قبر این دو بزرگوار را در طبرستان میداند و مینویسد: «ابراهیم در روزی که به شهادت رسید، ۴۵ سال داشت».
بنابراین، ثابت میشود که این مزار، متعلق به نواده امام سجاد (علیهالسّلام) است، نه فرزندزاده امام موسی کاظم (علیهالسّلام).
{{برگرفتگی
|پیش از لینک = کتاب
|منبع =ابراهیم مجاب مدفون در حائر حسینی، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم.
|پس از لینک = ابراهیم مجاب کیست؟، ص۲۳-۲۷
| لینک =http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/۱۴۵۹/۱/۵
}}