امامزادگان محمد و عبدالله
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد و عبدالله، امامزادگان emām-zādegān mohammad va abd-ol-lāh ، دو امامزاده در آبادی
بوجان، واقع در دهستان
لواسان کوچک.
بقعۀ این امامزادگان در منطقه‌ای کوهستانی و خوش‌آب‌وهوا در آبادی بوجان و در ۱۰کیلومتری محلۀ
گلندوک قرار دارد.
نسب امامزاده محمد به موجب نوشتۀ
سروقدی به امام موسى کاظم (ع) می‌رسد؛ اما بر اساس کتاب کنز الانساب (ص ۳۵) امامزادگان محمد و عبدالله از فرزندان هادی بن امام سجاد (ع) اند که در روستای امامه به شهادت رسیدند و سپس در بوجان به خاک سپرده شدند. با این حال، نمی‌توان به یقین نسب آنان را معین کرد.
بقعـۀ این امامزادگان بـا مساحتـی حدود ۲۰ مـ۲ در فضایی به وسعت حدود ۵۰۰‘۲ مـ۲ بنا شده است.
با توجه به قطعه سفال‌های یافت‌شده در اطراف بنای این امامزادگان، به‌نظر می‌رسد بنای اصلی این بقعه متعلق به دورۀ صفویه است.
بنای بقعۀ امامزادگان محمد و عبدالله مشتمل بر دو بخش است: بخش نخست اتاقی مستطیل‌شکل است که در جهت خاوری ـ باختری قرار دارد و به‌عنوان نمازخانه از آن استفاده می‌شود. بخش دوم بنا شامل مقبرۀ اصلی است که قبر امامزادگان در آن واقع شده است. مقبرۀ اصلی بنا چهارضلعی است که در هر ضلع آن طاق‌نمایی تعبیه گردیده، و در حد فاصل میان اضلاع، گوشواره‌هایی ساخته شده است که ترکیب بنا را در زیر گنبد، هشت‌ضلعی کرده است.
تمام سطوح گنبد و پشت‌بام آن با ورق گالوانیزه (شیروانی) پوشانده شده است. کف و ازارۀ مقبرۀ اصلی تا ارتفاع دو متر با سنگ مرمر سبز پوشیده، و سطوح بالاتر با گچ اندود شده است. ارتفاع سنگ ازارۀ اتاق الحاقی یا نمازخانه حدود ۵ / ۱ متر است و کف آن با سنگ مرمر پوشانده، و سطوح بالاتر نیز با گچ اندود شده است. قوس طاق‌نماها، گوشواره‌ها و در و پنجره‌های جناغی‌شکل آن ترکیب زیبایی به بنا داده است.
آجر نخودی‌رنگ، ملاط سیمان، سنگ و ملاط گچ سنتی از مصالح به کار گرفته شده در بنا و بقعۀ اصلی این امامزادگان به‌شمار می‌روند.
در فاصلۀ ۲۰متریِ شمال خاوری امامزاده درخت چنار کهن‌سالی با ۵ تنۀ قطور وجود دارد که دیرینگی آن به حدود سدۀ ۱۱ ق / ۱۷ م باز می‌گردد. همچنین در قسمت جنوب باختری این امامزادگان و به فاصلۀ چند متری آن، درخت تنومندی خودنمایی می‌کند که اهالی آن را تَه می‌خوانند و عمر این درخت نیز همانند چنار است.
بقعۀ امامزادگان محمد و عبدالله در مهرماه ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
•
موسوی‌زاده، حسن، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «امامزادگان محمد و عبدالله»، ص۱۴۹۹.
