• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امتناع از اراضی تحجیر شده

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ولایت در لغت بمعنای تسلط و در اصطلاح بمعنای تسلط عقلی یا شرعی کسی در تدبیر امور دیگری استیکی از مصادیق قاعده «الحاکم ولی الممتنع» که در فقه مورد بحث واقع شده جایی است که امتناع از احیای اراضی تحجیر شده است.



اگر کسی مقداری از اراضی را تحجیر نموده و لکن آن را احیا نسازد،امام (حاکم) او را مجبور به یکی از این دو امر می‌سازد: یا آبادسازی زمین و یا رفع ید از آن و در صورت امتناع،حاکم زمین را از اختیار او خارج می‌سازد.
توضیح این که عمل حاکم در مساله فوق در دو مرحله مصداق قاعده مورد بحث است، یکی در مرحله انتخاب یکی از آن دو راه و دیگری در مرحله خارج سازی زمین از سلطه او که در حقیقت همان اسقاط حق تحجیر از جانب ممتنع است. علت ترجیح این شق بر شق دیگر یعنی احیای زمین آن است که این روش نیاز کمتری به اعمال ولایت دارد و آبادان سازی به وسیله اجیر و از مال ممتنع تکلیفی زاید و یا حقی بیشتر برای حاکم است که دلیلی بر ثبوت آن نداریم به ویژه آن که با اسقاط حق تحجیر، دیگران خود به احیای زمینهای مورد نظر خواهند پرداخت.


۱. الصحاح، اسماعیل بن حماد الجوهری، ج۶، ص۲۵۳۰.    
۲. شرایع الاسلام،المحقق الحلی، ج۴، ص۷۹۴.    
۳. جواهر الکلام،الشیخ محمد حسن النجفی الجواهری،ج۳۸،ص۵۹.    



قواعد فقه، برگرفته از مقاله «امتناع از اراضی تحجیر شده»،ج۳،ص۲۳۱.    



جعبه ابزار