انبیا (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلمه نبی در
لغت به معنای خبردهنده و در
اصطلاح کسی است که خداوند او را برگزیده و به او
وحی میکند.
واژه انبیاء جمع نبی از ماده نبا به معنای خبردهنده از جانب خداوند یا از
نبوه به معنای والایی و
رفعت است.
در اصطلاح قرآن، چنان که از آیاتی مانند ۱۶۳
سوره نساء (ما به تو وحی فرستادیم همانگونه که به نوح و پیامبران بعد از او وحی فرستادیم و (نیز) به
ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط (بنی اسرائیل) و عیسی و
ایوب و یونس و هارون و سلیمان وحی نمودیم و به داود
زبور دادیم.)
برمی آید، نبی کسی است که خداوند او را برگزیده و به او وحی میکند.
از روایات
ائمه اهل بیت علیهم السلام بر مى آید این است که نبى کسى است که در
خواب واسطه وحى را مى بیند، و
وحی را مى گیرد.
نبی بنا بر یک
تفسیر به معنی کسی است که از وحی الهی آگاه است و خبر میدهد، و بنا بر تفسیر دیگر به معنی شخص عالی مقام است، دریافت وحی میکند ولی موظف به
ابلاغ آن نیست، بلکه تنها برای انجام
وظیفه خود او است، و یا اگر از او سؤ ال کنند پاسخ میگوید، به تعبیر دیگر نبی همانند
طبیب آگاهی است که در محل خود آماده پذیرائی بیماران است، او به دنبال بیماران نمیرود، ولی اگر بیماری به او مراجعه کند از درمانش فروگذار نمیکند.
از روایاتی که در این زمینه به ما رسیده و مرحوم
کلینی در کتاب
اصول کافی در باب (طبقات الانبیاء و الرسل)
و باب (الفرق بین النبی و الرسل)
آورده چنین استفاده میشود که نبی کسی است که تنها حقایق وحی را در حال خواب میبیند (همانند رؤ یای ابراهیم) و یا علاوه بر خواب در بیداری هم صدای
فرشته وحی را میشنود.
در این مدخل، از آیاتی استفاده میشود که به صورت
جمع ، از انبیا یاد میکند، یا به طور کلی به بحث انبیا نظر دارد یا گروهی از انبیا را نام برده است؛
اما آیات مربوط به یکایک انبیا در جای خود مطرح شده است.
در این مدخل از واژههای «رسل»
و «نبا» و برخی مشتقات آنها، «اصطفاء»
، «اجتباء»
و نیز آیاتی که بیانگر مقام
نبوت است استفاده شده است.
احتجاج انبیا،
آرزوهای انبیا،
اختیارات انبیا،
احترام به انبیا،
اذیت انبیا،
استغفار انبیا،
استهزای انبیا،
استهزاگران انبیا،
اسوهبودن انبیا،
اشراف و انبیا،
اصلاحات انبیا،
اطاعت از انبیا،
امامت انبیا،
امانتداری انبیا.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «انبیا ».