• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

انخداع (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




اِنْخَداع (به کسر الف و سکون نون و فتح خاء) از واژگان نهج البلاغه و به معنی فريفته شدن است و مُخَادَعه (به ضم میم و فتح خاء و دال) به معنی مبالغه است. خَدْعه (به فتح خاء و سکون دال) به معنی حيله است.



اِنْخَداع به معنی فريفته شدن است. مُخَادَعه شايد به معنى مبالغه باشد نه بين الاثنين.


چنان‌كه امام علی (علیه السلام) به حارث اعور نوشته: «وَخَادِعْ نَفْسَكَ فِي الْعِبَادَةِ» «نفس خويش را در عبادت فريب بده.» (شرح‌های نامه: ) خَدْعَه به معنی حيله است.
در نامه‌اى به معاویه نوشته: «وَأَمَّا تِلْكَ الَّتِي تُرِيدُ فَإِنَّهَا خُدْعَةُ الصَّبِيِّ عَنِ اللَّبَنِ فِي أَوَّلِ الْفِصَالِ، وَالسَّلاَمُ لاَِهْلِهِ.» «اما آنچه از امارت شام و تسليم قاتلان عثمان مى‌طلبى آن مانند فريفتن بچّه است از شير در اوّل باز كردن از شير، سلام به اهل سلام باشد.» (شرح‌های نامه: ) ظاهرا منظور آن است‌ كه حيله آسانى است همه مى‌دانند.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۸.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۳۱۹.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۵.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۵۷، نامه ۶۹.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۴۳، نامه ۶۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۶۰، نامه ۶۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۹، نامه ۶۹.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۰.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱۱، ص۳۵۵.    
۱۱. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۹۳.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۵۰.    
۱۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۵.    
۱۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۸، نامه ۶۴.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۳۶، نامه ۶۴.    
۱۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۵۵، نامه ۶۴.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۱، نامه ۶۴.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۴۸.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۵۳.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱۱، ص۲۸۳.    
۲۱. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۷۷.    
۲۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۳۶.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «انخداع»، ج۱، ص۳۲۸.    






جعبه ابزار