• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

انقلاب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دگرگونی و تحوّل شراب به سرکه را انقلاب می‌گویند و از انقلاب در بابهای طهارت، رهن و غصب سخن رفته است.




در تفاوت انقلاب با استحاله دو دیدگاه وجود دارد. برخی، انقلاب را صرف تغییر ظاهری که موجب تغییر اسم است، بدون دگرگونی در حقیقت نوعی دانسته‏اند، برخلاف استحاله که در آن، ماهیت شی‏ء تغییر می‏کند. بنابراین، انقلاب شراب به سرکه استحاله نیست. برخی دیگر، انقلاب را از مراتب استحاله دانسته و معتقدند انقلاب نیز تغییر و تبدیل ماهیّتی به ماهیّتی دیگر است، مانند تبدیل شراب به سرکه که دو حقیقت و ماهیّت مختلف با آثار متفاوت می‏باشند؛ لیکن متعلّق انقلاب در فقه، خصوص دگرگونی شراب به سرکه است، در حالی که متعلّق استحاله اعم است.
[۱] مهذب الاحکام ج۲، ص۸۶ ـ ۹۰.

[۲] ؛ العروة الوثقی ج۱، ص۱۳۲ ـ ۱۳۵.

با توجّه به دیدگاه دوم، برخی فقیهان در بحث مطهرات عنوان مستقلی برای انقلاب ذکر نکرده و آن را از مصادیق استحاله شمرده‏اند.



انقلاب از مطهرات است؛ به این معنا که تبدیل و دگرگونی آب انگور جوشیده یا شراب به سرکه، موجب پاکی و حلّیت آن است؛ خواه این دگرگونی خود به خود صورت گیرد یا با افزودن چیزی مانند نمک و سرکه به آن.
[۵] العروة‏الوثقی ج۱، ص۱۳۳.



البته به قول مشهور، شراب باید بر شی‏ء افزوده شده، غلبه داشته باشد؛ و در صورت استهلاک شراب، طهارت حاصل نمی‏شود.
دراینکه برای حصول طهارت شراب به انقلاب، نرسیدن نجاست دیگری به آن پیش از انقلاب شرط است یا نه، اختلاف است.
[۸] العروة الوثقی ج۱، ص۱۳۴.

تبدیل انگور یا خرمای نجس به سرکه، موجب پاکی آن نمی‏شود؛ لیکن اگر نخست به شراب تبدیل شود، سپس به سرکه، در حصول‏طهارت‏آن اختلاف‏است.
[۹] العروة الوثقی ج۱، ص۱۳۴.

در صورت شک در تحقّق انقلاب، به نجاست مایع مشکوک حکم می‏شود.
[۱۰] العروة الوثقی ج۱، ص۱۳۵.

آیا مُطهِّر بودن انقلاب، شامل انقلاب هر مایعی نجس به هر مایعی پاک می‏شود یا اینکه تنها به انقلاب شراب به سرکه اختصاص دارد؟ ظاهر کلمات اغلب فقها قول دوم است. برخی تصریح به قول اوّل کرده‏اند.
[۱۱] التنقیح (الطهارة) ج۳، ص۱۸۶ ـ ۱۸۷.




در صورت تبدیل عصیر رهنی به شراب، رهن باطل می‏شود و در صورت تبدیل آن به سرکه، به ملک گرو گذار و در نتیجه رهن باز می‏گردد.
گرو گذاشتن شراب نزد مسلمان صحیح نیست و در صورت گذاردن، چنانچه نزد مرتهن (رهن گیرنده) به سرکه تبدیل شود، در اینکه از آنِ مرتهن است یا راهن (رهن گذارنده) اختلاف است.
همچنین است موردی که شراب غصبی، نزد غاصب به سرکه تبدیل شود.





 
۱. مهذب الاحکام ج۲، ص۸۶ ـ ۹۰.
۲. ؛ العروة الوثقی ج۱، ص۱۳۲ ـ ۱۳۵.
۳. الحدائق الناضرة ج۵، ص۴۷۳.    
۴. مستند الشیعة ج۱، ص۳۳۲.    
۵. العروة‏الوثقی ج۱، ص۱۳۳.
۶. جواهر الکلام ج۶، ص۲۸۸.    
۷. جواهر الکلام ج۶، ص۲۹۰.    
۸. العروة الوثقی ج۱، ص۱۳۴.
۹. العروة الوثقی ج۱، ص۱۳۴.
۱۰. العروة الوثقی ج۱، ص۱۳۵.
۱۱. التنقیح (الطهارة) ج۳، ص۱۸۶ ـ ۱۸۷.
۱۲. جواهر الکلام ج۲۵، ص۲۴۹.    
۱۳. جواهر الکلام ج۲۵، ص۲۵۱-۲۵۲.    
۱۴. جواهر الکلام ج۳۷، ص۱۹۹.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۷۴۲-۷۴۳.    



جعبه ابزار