اولین سوره کامل که در مکه نازل شد سوره حمد است. تفسیر المنار از علی علیه‌السّلام نقل می‌کند که نخستین سوره نازل شده بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم سوره حمد است. این قول، طرفداران زیادی دارد؛ زیرا سوره حمد، جزئی از نماز است و نماز بدون فاتحه ، درست نیست. زرکشی می‌گوید: اولین سوره‌ای که نازل شده، فاتحه است. برخی اولین سوره مکی را سوره علق دانسته‌اند. شاید منظور، نخستین آیات این سوره باشد که در این صورت، اولین سوره ناتمام سوره علق خواهد بود. ا بن مسعود می‌گوید: اولین سوره‌ای که پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در مکه، علنی و آشکار ساخت سوره نجم است.
[۱]عبدالقادر، حسین، القرآن والصورة البیانیة، ص(۸-۱۶).
