• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

باب قعیقعان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



باب قعیقعان چهارمین در از درهای ضلع شمالی مسجدالحرام است.



باب قعیقعان چهارمین در از دیوار شمالی مسجدالحرام از جهت غرب بود که به علت روبه‌رو بودن با راهی که به کوه قعیقعان پایان می‌یافت، به این نام خوانده شد. قعیقعان از قعقعه به معنای صدای برخورد اسلحه گرفته شده است. از آن‌جا که نبرد جرهم و قَطوراء ، تیره‌های یمنی مهاجر به مکه ، کنار این کوه رخ داد و صدای برخورد سلاح‌های آنان از کنار این کوه شنیده می‌شد، به آن قعیقعان گفتند. نیز از این در به علت روبه‌رو بودن با خانه حُجَیر بن ابی اِهاب تمیمی، هم‌پیمان بنو نَوفل بن عبدمناف با نام باب دار حجیر یاد شده است.


باب قعیقعان از درهایی بود که به فرمان منصور عباسی (حک:۱۳۶-۱۵۸ق.) ساخته شد و بر آن طاقی به ارتفاع ۱۰ ذرع (حدود پنج متر) و عرض نُه ذرع و شش انگشت (بیش از ۵/۴ متر) نهادند که با شش یا هشت پله به کف مسجدالحرام می‌رسید. آستانه بیرونی در، سنگفرش بود. فاکهی عرض طاق را هفت ذرع و شش انگشت (بیش از ۵/۳ متر) دانسته که شاید بر اثر تصحیف واژه تسعه به سبعه باشد. پس از سده سوم ق. نشانی از این باب در منابع یافت نمی‌شود.


اخبار مكه : الازرقي (م.۲۴۸ق.)، به كوشش رشدي الصالح ، مكه ، مكتبة الثقافه، ۱۴۱۵ق؛اخبار مكه: الفاكهي (م.۲۷۹ق.)، به كوشش ابن دهيش، بيروت، دار خضر، ۱۴۱۴ق؛ الاستيعاب : ابن عبدالبر (م.۴۶۳ق.)، به كوشش البجاوي، بيروت ، دار الجيل، ۱۴۱۲ق؛ اسد الغابه : ابن اثير (م.۶۳۰ق.)، بيروت، دار الفكر، ۱۴۰۹ق؛ معجم البلدان : ياقوت الحموي (م.۶۲۶ق.)، بيروت، دار صادر، ۱۹۹۵م.


۱. اخبار مکه، ازرقی، ج۲، ص۹۳.    
۲. اخبار مکه، فاکهی، ج۲، ص۱۷۰.    
۳. اخبارمکه، ازرقی، ج۱، ص۸۰.    
۴. معجم البلدان، ياقوت الحموي، ج‌۴، ص۳۷۹.    
۵. الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۱، ص۳۳۳.    
۶. اسد الغابه، ابن اثير، ج۱، ص۴۶۳.    
۷. اخبار مکه، ازرقی، ج۲، ص۹۳.    
۸. اخبار مکه، ازرقی، ج۲، ص۲۴۴.    
۹. اخبار مکه، فاکهی، ج۲، ص۱۷۰.    
۱۰. اخبار مکه، ازرقی، ج۲، ص ۹۳.    
۱۱. اخبار مکه، فاکهی، ج۲، ص۱۷۰.    



حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله«باب قعیقعان».    



جعبه ابزار