• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بال (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بال یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای حال، خاطر و قلب، می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) هنگام غسل دادنِ رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم)، و در خصوص از بین رفتن فرصت‌ها و نامه‌ای به اهالی مصر، از این واژه استفاده نموده است.



بال به معنای حال، خاطر و قلب، آمده است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) هنگام غسل دادنِ رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم)، فرموده است: «بابی انت و امّی اذکرنا عند ربک و اجعلنا من بالک؛ پدر و مادرم فدای تو، ما را در نزد خدایت یادآور و از آن‌چه در خاطرت هست قرار بده.»
همچنین امام (علیه‌السلام) در رابطه با از بین رفتن فرصت فرموده‌اند: «هیهات هیهات قد فات ما فات و ذهب ما ذهب و مضت الدنیا لحال بالها؛ دنیا به حال خاطر خود گردش کرد نه به میل آن‌ها.» ضمیر «بالها» راجع به دنیاست.
و هنگامی که مالک اشتر را به زمام‌داری مصر رهسپار نمود، به اهل مصر چنین نوشت: «فلمّا مضی (علیه‌السّلام) تنازع المسلمون الامر من بعده فو الله ما کان یلقی فی روعی و لا یخطر ببالی انّ العرب تزعج هذا الامر من بعده (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) عن اهل بیته و لا انّهم منّحوه عنّی من بعده.»
از این کلام معلوم می‌شود که امام تصور کرده است که اهالی مصر حتما بیعت روز غدیر را محترم خواهند شمرد و بعد از رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) خلافت با آن حضرت (علیه‌السلام) خواهد بود.


این واژه ده ‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۵۵، خطبه۲۳۵.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۵، خطبه۱۹۱.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۵۱، نامه۶۲.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۷۵، خطبه۱۱۹.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۳، خطبه۲۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۶۸، خطبه۱۱۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بوق»، ص۱۶۲.    






جعبه ابزار