باکک
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
باکک bākak ، یا بالَکه، باغکک، سابقاً آبادیای در جنوب شرقی
شمیران.
ظاهراً نخستین سندی که در آن نامی از این آبادی به میان آمده است، نقشهای از نواحی پیرامونی شهر تهران است که شخصی آلمانی به نام اشتال در سالهای پایانی پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار ترسیم کرده، و در ۱۹۰۰ م/ ۱۳۱۸ ق در آلمان به چاپ رسیده است. در این نقشه نام این آبادی باغکک ضبط شده است.
شاید این نام همان باغ باکک باشد که امروزه (۱۳۸۸ ش) هنوز کاربرد دارد.
اراضی آبادی باکک از شمال به اراضی آبادی شیان، از جنوب به اراضی آبادی ابراهیمآباد، از شرق به اراضی آبادی
نارمک، و از غرب به رودخانه
دارآباد محدود بود.
این آبادی در اوایل دوره
پهلوی به حاجی مؤید دربار تعلق داشت و بعدها شخصی به نام حاجی حبیبالله آن را از او خریداری کرد. بر پایۀ اطلاعات موجود، باکک در ۱۳۲۵ ش/ ۱۹۴۶ م همچنان در تملک حاجی حبیبالله بوده،
از لحاظ تقسیمات کشوری دهی کوچک از توابع بخش شمیران به شمار میرفته.
و دارای ۲۳ تن جمعیت بوده است.
در سرشماری ۱۳۳۵ ش جمعیت باکک، ۳۵ تن مشتمل بر ۲۱ مرد و ۱۴ زن گزارش شده است.
بر پایۀ اطلاعاتی که تقی فکری در ۱۳۴۲ ش ــ یعنی کوتاهزمانی پیش از آنکه اراضی آبادی باکک ضمیمۀ تهران بزرگ گردد ــ ارائه داد، این آبادی دارای یک رشته قنات، یک باغ بزرگ اناری، یک ساختمان اربابی و یک قلعۀ قدیمی بود که در آن زمان به شخصی به نام مهندس محمدی تعلق داشت.
اراضی آبادی باکک همچون دیگر آبادیهای پیرامون شهر تهران در میانههای دهۀ ۱۳۴۰ ش با گسترش کالبدی شهر تهران ضمیمۀ آن کلانشهر شد. امروزه (۱۳۹۰ ش) از باکک جز نامی بر جای نمانده است. در زمان ما اراضی جنوب غربی پارک جنگلی لویزان، «باغ باکک» خوانده میشود. این بخش از پارک جنگلی لویزان دارای درختهای کهنسالی است و بزرگراه شهید زینالدین از میان آن میگذرد. بخش عمدهای از محلۀ شمیران نو واقع در شمال شرقی تهران در اراضی آبادی باکک بر پا شده است.
•
کرمهمدانی، علی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «باکک»، ص۵۱۴.