• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

برزخ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



برزخ (به فتح باء و سکون راء) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای واسطه و حایل میان دو چیز می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) در بیان ویژگی‌های عالم برزخ و اهل ذکر از این واژه استفاده نموده است.



بَرزخ (به فتح باء و سکون راء) به معنای واسطه و حایل میان دو چیز آمده است. به همین جهت عالم مرگ را برزخ می‌گویند چراکه واسطه است ما بین این دنیا و آخرت.


آن حضرت (علیه‌السلام) در مواردی از این واژه استفاده نموده است، یکی آن‌جا که درباره ملوک و گذشتگان فرموده‌اند: «سلکوا فی بطون البرزخ سبیلا سلطّت الارض علیهم فیه فاکلت من لحومهم و شربت من دمائهم فاصبحوا فی فجوات قبورهم جمادا لا ینمون و ضمارا لا یوجدون؛ در شکم‌های برزخ به راهی داخل شدند که زمین در آن، بر آن‌ها مسلّط شد؛ گوشتشان را خورد و خونِشان را آشامید. در فراخنای قبور به صورت جماد درآمدند که نموّ نمی‌کنند و به صورت متاعی که پیدا نمی‌شوند.»
دوم آن‌جا که امام (علیه‌السلام) درباره‌ی اهل ذکر فرموده است: «فکانّما قطعوا الدنیا الی الآخرة و هم فیها فشاهدوا ماوراء ذلک فکانّما اطّلعوا غیوب اهل البرزخ فی طول الاقامة فیه و حقّقت القیامة علیهم عداتها؛ گویی آن‌ها از دنیا رفته و در آخرتند و آن طرف دنیا را دیده‌اند، و گویی به تمام غیب‌های اهل برزخ که در طول اقامت دیده‌اند، واقف گشته‌اند و قیامت آماده‌های خویش را از رحمت و عقاب بر آن‌ها محقق کرده است.»


این واژه فقط دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۹، خطبه۲۲۱.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۲، خطبه۲۲۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «برزخ»، ص۱۲۹.    






جعبه ابزار