• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بقاع ابراهیم بن مالک اشتر در ایران

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



هرچند نیروهای اموی بعد از شهادت ابراهیم بن مالک جسد وی را سوزاندند، اما برای او مرقدی مشهور در عراق وجود دارد. این مرقد در واقع همان محل کشته‌شدن اوست که به قبر «شیخ ابراهیم» شهرت دارد. افزون بر بقعه‌ یاد شده در عراق، بقعه‌های دیگری در ایران به ابراهیم منسوب است که در انتساب این زیارتگاه‌ها به شخص ابراهیم بن مالک اشتر نخعی تردید وجود دارد.



این مرقد، در روستای «گایکان» در ١٨ کیلومتری شمال شرقی شهرستان الیگودرز در استان لرستان، قرار دارد. این بقعه با نام امامزاده ابراهیم بن مالک(ع) شناخته می‌شود و اخیراً ضریح جدیدی برای او نصب و از آن بهره‌برداری کرده‌اند. مردم روستا می‌گویند این امامزاده فرزند مالک اشتر نخعی سردار دلیر سپاه حضرت علی(ع) است و در اعیاد بزرگ مذهبی و ملی مانند فطر، قربان، غدیر و نوروز در آنجا به جشن و سرور و در سوگواری ائمه(ع) به عزاداری می‌پردازند.
البته باید توجه نمود که ابراهیم بن مالک اساسا امامزاده نیست و بعید نیست که شخص مدفون در این بقعه یکی از سادات هم نام ابراهیم باشد.


بقعه مشهور به «پیر اولیا»، در شهر «اوز» لارستان فارس و در مقابل مسجد جامع این شهر واقع شده است. اگرچه در کتیبه موجود در آرامگاه، وی ابراهیم بن مالک اشتر معرفی شده است، اما درباره شخصیت مدفون در این بقعه اختلاف نظر وجود دارد.
برخی آرامگاه را متعلق به نوه ابراهیم بن مالک اشتر می‌داند و برخی صاحب آرامگاه را یکی از سرداران و مبلغان دینی به نام مالک اژدر می‌دانند.
[۱] بررسی آثار تاریخی و هنری اوز، حمیرا کمال، صص١٠٢و١٠٣، تاریخ دلگشای اوز، محمدهادی کرامتی، ص٩.
[۲] به نقل از دائرة المعارف بقاع و اماکن متبرکه، ج٧، ص١۴١.
[۳] دائرة المعارف بقاع و اماکن متبرکه، ج٧، ص١۴٢.
[۴] گذری بر فرهنگ مردم اوز، ص١١.

تاریخ ساخت بنا روشن نیست. اما ظاهر آن نشان می‌دهد که آرامگاه طی زمان‌های مختلف دچار تغییرات گسترده شده است. از مدارک تاریخی موجود در این آرمگاه، لوح سنگی است که تاریخ تعمیر گنبد پیر اولیاء را مقارن با اواخر دوره صفویه نشان می‌دهد.

۱. بررسی آثار تاریخی و هنری اوز، حمیرا کمال، صص١٠٢و١٠٣، تاریخ دلگشای اوز، محمدهادی کرامتی، ص٩.
۲. به نقل از دائرة المعارف بقاع و اماکن متبرکه، ج٧، ص١۴١.
۳. دائرة المعارف بقاع و اماکن متبرکه، ج٧، ص١۴٢.
۴. گذری بر فرهنگ مردم اوز، ص١١.







جعبه ابزار