• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بهشت اطعام کنندگان (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خداوند در قرآن کریم پیامبران و اولیای الهی، اهل بیت و اهل یمین را از اطعام کنندگان شمرده است و آنان را از بهشتیان نام برده است.



بر طبق آیات قرآن ، آنان که خالصانه و بدون توقع اطعام میکنند، سیراب از آب چشمه بهشتی میباشند.
عینا یشرب بها عباد الله... • ... ویطعمون الطعام علی حبه مسکینا ویتیما واسیرا (چشمه‌ اى كه بندگان خدا از آن مى‌نوشند و (به دلخواه خويش) جاريش مى‌كنند •و به (پاس) دوستى (خدا) بينوا و يتيم و اسير را خوراك مى‌دادند.)

۱.۱ - اطعام طعام

«و این دو آیه همانطور که قبلا اشاره کردیم تنعم ابرار را بیان می‌کند، که چگونه از شراب بهشت و آخرت متنعم می‌شوند، دیگران هم دو آیه مورد بحث را به همین معنا تفسیر کرده‌اند، و بعید نیست که این دو آیه در مقام بیان حقیقت عمل صالح آنان بر اساس تجسم اعمال باشد، و بفهماند وفای به نذر و اطعام طعام برای رضای خدا ظاهرش وفا و اطعام طعام است اما باطنش نوشیدن از کاسی است که مزاجش کافوری است، آن هم از چشمه‌ای که به طور مستمر خودشان با اعمال صالح خود می‌شکافند، و به زودی حقیقت عملشان در جنه الخلد برایشان ظاهر می‌شود، هر چند که در دنیا به صورت وفا و اطعام طعام است. در نتیجه دو آیه مورد بحث در مجرای امثال آیه ((انا جعلنا فی اعناقهم اغلالا فهی الی الاذقان فهم مقمحون) ) است.
موید این معنا ظاهر جمله ((یشربون) ) و جمله ((یشرب بها)) است، که می‌فهماند همین حالا مشغول نوشیدنند، نه اینکه در قیامت می‌نوشند، وگرنه می‌فرمود ((سیشربون))، و ((سیشربوا بها)) علاوه بر این، نوشیدن، وفا کردن، اطعام نمودن و ترسیدن، همه را در یک سیاق آورده و فرموده ((یشربون، یوفون، یخافون، یطعمون) ) و نیز ذکر تفجیر در جمله ((یفجرونها تفجیرا)) موید دیگری است، برای اینکه ظهور دارد در اینکه شکافتن چشمه و جاری ساختن آب آن را با اسباب این کار انجام می‌دهند، که همان وفا و اطعام و خوف است، پس حقیقت این اعمال همان تفجیر عین است.»

۱.۲ - بیان تفسیر نمونه

تفسیر نمونه چنین میگوید: «پس از آن به ذکر سومین عمل شایسته آنها پرداخته، می‌گوید: «آنها غذای خود را در عین این که به آن نیازمندند و دوست دارند به «مسکین»، « یتیم » و «اسیر» می‌دهند» «و یطعمون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا».
اطعام کردن آنها ساده نیست، بلکه توام با ایثار در هنگام نیاز شدید است، و از سوی دیگر، اطعامی است گسترده که انواع نیازمندان را از « مسکین »، «یتیم» و « اسیر » شامل می‌شود، و به این ترتیب، رحمتشان عام و خدمتشان گسترده است.
ضمیر در «علی حبه» به «طعام» باز می‌گردد، یعنی در عین این که به طعام علاقه دارند آن را انفاق می‌کنند، و این شبیه چیزی است که در آیه ۹۲ سوره «آل عمران» آمده است: لن تنالوا البر حتی تنفقوا مما تحبون: «هرگز به حقیقت نیکوکاری نمی‌رسید تا از آنچه دوست دارید انفاق کنید».
بعضی نیز گفته‌اند: ضمیر مزبور به «الله» بر می‌گردد که در آیات گذشته آمده، یعنی آنها به عشق پروردگار، اطعام طعام می‌کنند ولی با توجه به این که این مطلب در آیه بعد می‌آید، معنی اول صحیح تر به نظر می‌رسد.
معنی «مسکین»، «یتیم» و «اسیر» روشن است، اما در این که این اسیر اشاره به کدام اسیر است؟ در میان مفسران گفتگو است. »


۱. انسان/سوره۷۶، آیه۶.    
۲. انسان/سوره۷۶، آیه۸.    
۳. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۲۰، ص۲۰۱-۲۰۲.    
۴. تفسیر مجمع البیان، شیخ طبرسی، ج۱۰، ص۲۱۵.    
۵. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۲۵، ص۳۵۳.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهشت اطعام کنندگان».    



جعبه ابزار