بهشت سعادتمندان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آنان که
عمل صالح انجام داده، در حالی که معتقد به این کارهای نیک باشند خداوند به او
زندگی سعادتمند عطا کرده و پاداش او را به نیکوترین وجه می دهد.
پروردگار به انسان های سعادتمند بهشت را
بشارت داده است.
•واما الذین سعدوا ففی الجنة خــلدین فیها مادامت السمـوت والارض الا ما شآء ربک عطـآء غیر مجذوذ (و اما كسانى كه
نیکبخت شده‌اند تا آسمانها و
زمین برجاست در
بهشت جاودانند مگر آنچه پروردگارت بخواهد (كه اين) بخششى است كه بريدنى نيست.)
«کلمه ((سعدوا)) هم به
صیغه مجهول قرائت شده و هم به
صیغه معلوم ، و قرائت دومى با
لغت سازگارتر است ، زیرا ماده ((سعد)) در استعمالات معروف ، لازم
استعمال شده ، و واضح است که از فعل لازم صیغه مجهول ساخته نمى شود، و لیکن اگر کلمه مذکور را به قرائت اولى مجهول بخوانیم ، آنگاه با در نظر داشتن اینکه در آیه قبلى قرینه اش یعنى کلمه ((شقوا)) به صیغه معلوم
قرائت شده نکته لطیفى را افاده خواهد کرد، زیرا کلمه ((شقوا)) معنایش ((به سوى شقاوت گرائیدند)) و معناى : ((سعدوا)) به صیغه مجهول ((توفیق سعادت یافتند)) است و این دو نحو تعبیر، این معنا را مى رساند که
سعادت و خیر از ناحیه خداست ولى شر و شقاوتى که گریبانگیر بشر مى شود بدست خود اوست .»
«همان گونه که گفتیم، بعضی خواسته‌اند از
آیات فوق، ذاتی بودن سعادت و
شقاوت را اثبات کنند، در حالی که، نه تنها آیات فوق دلالتی بر این امر ندارد، بلکه به وضوح ثابت می‌کند سعادت و شقاوت اکتسابی است؛ زیرا می‌گوید: اما الذین شقوا: «آنها که شقاوتمند شدند» و یا می‌گوید: اما الذین سعدوا: «اما آنها که سعادتمند شدند» اگر شقاوت و سعادت ذاتی بود می‌بایست گفته شود: «اما الاشقیاء و اما السعداء» و مانند آن.
و از اینجا روشن می‌شود آنچه در تفسیر «
فخر رازی » آمده که «در این آیات خداوند از هم اکنون حکم کرده که گروهی در
قیامت سعادتمندند، و گروهی شقاوتمند، و کسانی را که خداوند محکوم به چنین حکمی کرده و می‌داند: سرانجام در قیامت
سعید یا شقی خواهند بود، محال است تغییر پیدا کنند، و الا لازم می‌آید خبر دادن خداوند کذب، و علمش جهل شود، و این محال است»!!. .. به کلی بی اساس است.
این، همان ایراد معروف «
علم خدا » در مساله «
جبر و اختیار » است، که پاسخ آن از قدیم داده شده است و آن این که:
اگر ما افکار پیش ساخته خود را نخواهیم بر آیات تحمیل کنیم، مفاهیم آن روشن است، این آیات می‌گوید: در آن روز گروهی در پرتو اعمالشان سعادتمند، و گروهی به خاطر اعمالشان شقاوتمندند، و خدا می‌داند چه کسانی به
اراده خود و به خواست و
اختیار خود در طریق سعادت گام می‌نهند، و چه گروهی با اراده خود در مسیر شقاوت گام می‌نهند.
بنابراین به عکس آنچه او گفته، اگر مردم مجبور به انتخاب این راه باشند، علم خدا
جهل خواهد شد؛ چرا که همگان با میل و اختیار خود راه خویش را انتخاب می‌کنند.
شاهد سخن این که، آیات فوق به دنبال داستان‌های اقوام پیشین است، که گروه عظیمی از آنها بر اثر
ظلم و ستم و انحراف از جاده حق و
عدالت ، و آلودگی به مفاسد شدید اخلاقی، و مبارزه با رهبران الهی گرفتار مجازات‌های دردناکی در این جهان شدند، که قرآن برای
تربیت و ارشاد ما و نشان دادن راه حق از باطل، و جدا ساختن مسیر سعادت از شقاوت، این داستان‌ها را بازگو می‌کند. »
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهشت سعادتمندان».
